پروپوزال تأثیر جهانی شدن بر رشد تروریسم در افغانستان |
شماره تلفن ایمیل: تاریخ و امضا:
4- نوع تحقیق:
بنیادی ● کاربردی توسعه ای
5- تبیین موضوع:
در عصر حاضر، تروریسم دیگر با مفهوم کلاسیک که در گذشته بیشتر یک اقدام فردی با تأثیرگذاری محدود بود، قابل تحلیل نیست. بیش از سه دهه است که تروریسم از مرزهای ملی کشورها و حتی از یک موضوع منطقهای فراتر رفته و به یک موضوع فراملی و بینالمللی تبدیل شده است. به عنوان مثال، گروههای ترویستی مانند القاعده، داعش، طالبان و سایر دسته های فعال در خاورمیانه، مرزهای ملی کشورها را به رسمیت نمی شناسند و اقدامات نیز فراتر از کشورها، تمام کشورها را هدف قرار داده است. به عبارت دیگر، تروریسم نیز مانند بسیاری از موضوعات دیگر، جهانی شده است و تحلیل علل این جهانی شدن تروریسم و تأثیرگذاری آن نیز در سطح کلان و فراتر از مرز ملی کشورها امکان پذیر است.
در گذشته، مرزهای ملی و حاکمیت ملی کشورها مانع کارآمد و مناسبی برای محدود کردن تحرک و اقدامات گروههای تروریستی به شمار می رفت. تجربه دو دهه گذشته، بویژه حمله 11 سپتامبر و تحولات بعد از آن ثابت کرده است که مرزهای ملی، حاکمیت کشورها بر مرزها و سرزمینهایشان، مکانیسمهای حقوقی بازدارنده و حتی مبارزه هماهنگ جهانی نتوانسته است از تحرک گروههای تروریسی در ورای مرزها و حاکمیت کشورها جلوگیری کند. تروریسم اکنون به یک پدیده سیال و فراملی تبدیل شده است که توانسته است امنیت کشورها را به چالش بکشد، بر روابط بین کشورها تأثیر بگذارد و حتی نظم موجود نظام بینالملل را به مبارزه بطلبد.
سوال بنیادی این است که چه عواملی باعث سرعت رشد تروریسم و دگردیسی آن از یک موضوع فروملی به یک پدیده فراملی شده است؟
جهانی شدن به عنوان یک موج قدرتمند، تمام ابعاد زندگی بشر امروز را متأثر ساخته است. گسترش و همه گیر شدن ابزارهای ارتباطی به عنوان مبنای اصلی جهانی شدن، زمینه را برای جهانی شدن سایر موضوعات مانند اقتصاد، فرهنگ، حقوق، سیاست و ارزشهای مشترک فراهم کرده است.
جهانی شدن در بعد فرهنگی و سیاسی، در بعضی از کشورهای جهان سوم، به عنوان مثال کشورهای اسلامی، مرزهای اعتقادی و باورهای دینی را دچار تغییر و تزلزل کرده است؛ یا دست کم پیروان برخی از باورهای دینی احساس می کنند که فرهنگ و باورهای شان مورد تهاجم فرایند جهانی شدن قرار گرفته است. واکنش در برابر موج جهانی شدن، حداقل در یکی از ابعادش بسیار افراطی و تند بوده که از درون همین واکنش گروههای تروریستی ظهور کرده است. به باور گروه های تروریستی که مبنای اعتقادی دارند، جهانی شدن از یک طرف مرزهای اعتقادی و فکری جامعه متعلق به آنان را دستخوش تهاجم و تغییر کرده است و در نتیجه آنان جهانی شدن را به مثابه یک تهدید تلقی میکنند و همین احساس تهدید، انگیزه آنان را برای کشاندن اقدامات تروریستی شان به ورای مرزهای ملی بیشتر کرده است. از طرف دیگر، پدیده جهانی شدن، تسهیلات بی سابقه ای را در اختیار آنان قرار داده است که تطبیق اهداف و اقدامات عملی را در سطح جهانی برای آنان امکان پذیر ساخته است.
جهانی شدن ارتباطات و گسترش ابزارهای ارتباطی دیجیتالی، به گسترش ایدئولوژی گروههای تروریسی و همچنین مصونیت و مخفی ماندن آنان از تعقیب دولتها کمک کرده است. جهانی شدن اقتصاد، منابع مؤثر اقتصادی را در اختیار آنان قرار داده است و از جانب دیگر، نقل و انتقال مخفیانه منابع مالی را برای آنان امکان پذیر کرده است. جهانی شدن فرهنگ و سیاست که نظام اعتقادی و سیاسی جامعه محل زیست این گروهها را دستخوش تحول و تزلزل کرده است، هم به عنوان عامل شکل گیری گروههای تروریستی عمل کرده است و هم به مثابه یک ابزار تبلیغاتی و و سربازگیری مناسب آنان را قادر به بسیج پیروانش برای مبارزه با نظم موجود جهانی کرده است. برایند نهایی این فعل و انفعالات، شکل گیری گروههای تروریستی فراملی است که به صورت بالقوه و بالفعل، امنیت ملی کشورها با چالش و تهدید مواجه ساخته است.
با توجه به آنچه که در بالا گفته شد، این تحقیق تلاش خواهد کرد تا تأثیر فرایند جهانی شدن را بر رشد گروههای تروریستی از دو منظر، یعنی هم به عنوان یک عامل ظهور این گروهها و هم به مثابه یک ابزار مناسب سهولت بخش برای آنان، تحلیل کند. در مرحله بعدی، این تحقیق تأثیر اقدامات گروههای تروریستی را که فراتر از مرزهای ملی کشورها عمل میکنند، بر امنیت کشورها مورد تحلیل و ارزیابی قرار می دهد.
6- سوال های تحقیق:
الف- سوال اصلی:
جهانی شدن چه تأثیری بر رشد تروریسم در افغانستان داشته است؟
ب- سوال های فرعی:
1- کدام عوامل در جهانی شدن تروریسم نقش مهمی داشته اند؟
2- تروریسم جهانی دارای چه ویژگی ها، اهداف و انگیزه هایی می باشد؟
7- فرضیه تحقیق
جهانی شدن، به عنوان یک عامل واکنشی در شکل گیری گروههای تروریستی و نیز به عنوان بستری برای تسهیل و مخفی ماندن ارتباطات، نقل و انتقال منابع مالی و پخش و نشر اندیشه و تفکر آنان، باعث شکل گیری و رشد گروهای تروریستی فراملی و تضعیف امنیت کشورها بالخصوص افغانستان شده است.
فرضیه های فرعی
1- جهانی شدن فرهنگ و سیاست به عنوان یک عامل واکنش برانگیز و جهانی شدن ارتباطات به عنوان یک پدیده سهولت بخش نقش مهمی در جهانی شدن تروریسم داشته است.
2- تروریسم جهانی با بهره گیری ازتکنولوژی های مدرن تسلیحاتی و ارتباطی متضمن خشونت بسیار با عملیات وسیع، مخرب و حمله پیش بینی نشده بر علیه افراد، گروه ها و ملت ها به منظور دفاع از ارزش ها و باورهای اعتقادی خویش نظم و ساختار فعلی روابط بین کشورها می باشد.
چارچوب نظری تحقیق
این تحقیق بر اساس چهارچوب نظری نیولیبرالسیم بنا یافته است. نیو لیبرالسیم یکی از نظریههای روابط بینالملل است که سیاستهای جهانی را بر اساس همکاری دولتها و تعدد بازیگران تعریف میکند.این مکتب معتقد است که روابط بین الملل ماهیتآ خشونت آمیز نیست و جنگ نیز یک استثنا است . بنابرین حتی درشرایط بی نظمی و فقدان یک حکومت مرکزی در سطح جهان یا همان حالت آنارشی، می توان به کمک نهاد ها و سازمان های بین المللی به همکاری های بین المللی دست یافت .
از دید نیولیبرال ها جهانی شدن فرایندی است که طی آن شبکه های ارتباطی در سراسر جهان در هم تنیده شده و وضعیت وابستگی متقابل به شدت پیچیده و افرایش یافته است. به بیان دیگر وابستگی متقابل وضعیت حاکم بر جهانی شدن است.آنان در کنار منافع مادی، منافع غیر مادی را ملاک تحلیل عقلانی قرار میدهند . نیولیبرال ها به کمرنگ شدن نقش حکومت و ازدیاد نقش سازمان ها و نهادهای بین المللی تآکید می کنند. کما اینکه برنقش حد اقلی حکومت نیز تاکید دارند و در ضمن انارشیک بودن نظام را نیز می پذیرند.
از سوی دیگر، تروریسم نیز به عنوان یک پدیدهی جانبی درعصرجهانی شدن تحول نموده است. این پدیده به رشد گروه های دهشتافکن کمک نموده تا اولا این گروه ها، سلاح های قدرتمندتری را بدست آورند، ثانیاً،تحول فوق العاده ای در ارتباطات و پردازش اطلاعات داشته باشند، ثالثاً، توانایی های خود را با بهره گرفتن ازکاربرد تکنولوژی های غیر نظامی برای بدست آوردن اهداف نظامی افزایش دهند. در نتیجه امنیت کشور های جهان را با خطر مواجه سازند.
با توجه به کارکردهای ایتلاف جهانی در مبارزه علیه تروریسم، در مواردی چون شکست داعش در سوریه و عراق، تحریم گروه ها و شبکه های
تروریستی درسطح دنیا ، هدف قرار دادن ذخایر نفت و گاز دیرالزور در سوریه به عنوان منبع عمده تمویل داعش ، مبازره جهانی علیه تولید و قاچاق مواد مخدر، تحریم نمودن و قراردادن کشور های حامی تروریسم در لیست سیاه سازمان ملل، جامعه جهانی نیز دست آورد های داشته است. ولی از جانب دیگر گرو های تروریستی، نه تنها با کاربرد فناوری و تکنالوژی پیشرفته؛ همچون ابزاری برای رسیدن به اهداف خود استفاده کرده وحملات تروریستی خود را در ابعادی کمی و کیفی شدت بخشیده اند. از طرف دیگر با بهره گرفتن از شبکه های جهانی اطلاعاتی و رسانه های جمعی، سبب ایجاد ترس و وحشت بیشتر میان کشور ها شده اند. بنابرین رشد بیش از حد تجارت، گسترش ارتباطات و پشرفت تکنالوژی درعصر جهانی شدن، تأثیر فزایندهای در رشد تروریسم جهانی داشته است. گروه های تروریستی از تکنالوژی، که یکی ازابعادی مهم جهانی شدن است منحیث ابزار سودمندی در راستای تحقق اهداف شان استفاده کرده اند. از این رو تحقیق درموضوع “تاثیری جهانی شدن بر رشد تروریسم در افغانستان ” ضروری و دارای اهمیت میباشد .
8- اهمیت و ضرورت تحقیق:
از ان جاییکه رشد تروریسم موجب به خطرافتادن امنیت جهانی گردیده و کشور ما (افغانستان) از سال 2001 بعد از حادثه 11 سپتامبر برایالات متحده، قربانی حملات تروریستی گشته و هزینه های هنگفت و جبران ناپذیری در مبارزه با تروریسم پرداخته لازم است تا باعوامل رشد تروریسم و تاثیرگذاری ان بر امنیت کشورها اگاهی حاصل نمایم .از جانب دیگر تروریسم، به عنوان یک پدیده واکنشی در برابر فرهنگ غرب تلقی گردیده و گروه های تروریستی با بهره گرفتن از تکنولوژی که یکی از ابعاد جهانی شدن است امنیت کشورها را با خطر مواجه می کنند، اهمیت و ضرورت این تحقیق، ضروری پنداشته می شود. بالاخره با توجه به اینکه جهانی شدن، در رشد تروریسم و حملات گروه های تروریستی، نقش مهمی داشته و نیز گروه های تروریستی برای رسیدن به اهداف خود از مولفه های جهانی شدن من حیث یک ابزار استفاده می کنند و امنیت کشورها را با مخاطره جدی مواجه می سازند، تحقیقی صورت نگرفته است. لهذا اهمیت و ضرورت این تحقیق مهم تلقی می شود.
9- پیشینه تحقیق:
با توجه به مطالعات اینجانب در خصوص عنوان موضوع پایان نامه، کتاب، مقاله یا پایان نامه ای یافت نشد. اما در مورد موضوعات ذیل مطالبی یافتم.
محمود جلالی و زینب سادات موسوی ، جهانی شدن تروریسم: به بررسی تروریسم و راهکارهای حمایت مؤثر آسیب دیدگان و قربانیان آن پرداخته بودند.
آنها در مقاله خود چنین می نویسند: در حمایت از آسیب دیدگان جرایم تروریستی، اصل بر جبران خسارت های مادی و معنوی قربانیان از طریق نهادهای حقوق داخلی همچون مراجع خاص و بودجه عمومی کشورهاست. اما هنوز تعداد قابل توجهی از کشورها به دلایل گوناگون، مقررات حقوق بین الملل را به صورت کامل وارد حیطه کاربردی سیاست جنایی خود نکرده اند. به همین دلیل حمایت کافی از قربانیان بعمل نمی آید.
محسن قنبری، جهانی شدن و واگرایی: به تعریف جهانی شدن، ابعاد جهانی شدن، جهانی شدن اقتصاد، جهانی شدن فرهنگ پرداخته بود. او می گوید: جهانی شدن فرایندی است که چونان اختاپوس، عرصه های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی بشر امروز را در چنبره سلطه خود درآورده و استقلال دولت ـ ملت ها را در جهان به چالش کشیده است. این پدیده همواره جلوه های نوینی را در دهکده جهانی از خود نشان داده و تفاسیر و پردازشهای متعدی را بوجود آورده و فراوانی رویکردها به این پدیده و قلمرو هژمونیک آن، موجب سردرگمی پژوهشگران این عرصه شده و ورود و خروج منطقی و جهان گسترانه به آن را با دشواری مواجه ساخته است.
صمد حکمتی، فرید احمد عزتی شورگلی، رضا عزتی، علی دهقانی، تأثیر جهانی شدن و کنترل فساد بر رشد اقتصادی کشورهای با درآمد سرانه پایین: درآمد سرانه متوسط و درآمد سرانه بالا به بررسی تأثیرات جهانی شدن بر اقتصاد کشورهای مختلف پرداخته بودند. این مقاله با بهره گرفتن از داده های تابلویی به بررسی اثرات کنترل فساد و جهانی شدن بر رشد اقتصادی کشورهای با درآمد سرانه بالا، کشورهای با درآمد سرانه متوسط و کشورهای با درآمد سرانه پائین، طی دوره (2010-2002) و در بین 113 کشور مختلف جهان می پردازد.
هم چنین محمد علی ناجی راد در کتاب خود تحت عنوان «جهانی شدن تروریسم» به بحث و بررسی این موضوع پرداخته بود. ناجی راد در کتاب خود جهانی شدن تروریسم را از دیدگاه والتر لکوار چنین تعریف می کند: آن را تروریسمی با پسوند پست مدرن می نامد و دلیل آن را فروپاشی نظام دو قطبی که به آن چهره همواره توجیه گر مخوف ترین تروریست بوده است که از رویداد 11 سپتامبر 2001 متداول و به نقطه اوج خود رسیده که آسیب روحی عمیق بر آگاه و ناخودآگاه وارد کرده است.
جعفر حیدر قلی زاده، جمال بیگی و مسعود مطلبی، دگردیسی مفهومی تروریسم از منظر حقوق بین الملل: تروریسم پدیده ای جدید و نوظهور نه، بلکه یکی از پیچیده ترین موضوع هایی است که از زمان پیدایش حکومت ها به اشکال مختلف در سراسر جهان وجود داشته و قربانیان بسیاری را گرفته است. اما این پدیده در طول تاریخ به مرور زمان متناسب با شرایط نظام بین المللی، دگردیسی هایی در شکل و روش های اجرایی داشته است.
محمدرضا دهشیری، جهانی شدن و نظام بین الملل: سرعت تحولات در فرایند جهانی شدن سبب شده که نظام بینالملل به ویژه پس از فروپاشی نظام دو قطبی، همچنان در حالت گذار و انتقالی باقی بماند. این موضوع نخست سبب تحول درماهیت قدرت شده، (گرچه همچنان نوعی نوسان بین چهره چهارم قدرت، یعنی قدرت گفتمانی یا قدرت نرم از یک سو و قدرت هوشمند از سوی دیگر وجود دارد)؛ دوم، نوع و تعداد بازیگران، به گونه ای تحول یافته که علاوه بر قدرتهای بزرگ بینالمللی، بازیگران منطقه ای نیز به ایفای نقش میپردازند؛ همچنین در کنار دولتها، نهادهای مدنی بینالمللی، سازمانهای مردم نهاد بینالمللی، سازمانهای بینالدول بینالمللی، نهادهای چند جانبه غیر رسمی، احزاب، رسانهها، قومیتها، سندیکاها، شرکتهای چند ملیتی، افراد و افکار عمومی بین المللی نیز نقش آفرین شدهاند که در مجموع موجب چند ضلعی شدن نظام بینالملل شده است؛ بنابراین با توجه به فرسایش حاکمیت دولتها در کنار کم رنگ شدن مرزها، شاهد تغییر ظرف فعالیت و کارکرد دولتها در فضای تعامل و رقابت با بازیگران فراملّی و فروملّی هستیم.
10- ساختار اجمالی تحقیق
این تحقیق مشتمل بر 4 فصل می باشد:
فصل اول: مقدمه و کلیات تحقیق
فصل دوم: تبیین ویژگی ها و عوامل جهانی شدن و جهانی شدن امنیت
فصل سوم: بررسی پیامدهای مثبت و منفی جهانی شدن
فصل چهارم: بررسی تأثیر جهانی شدن بر رشد تروریسم در افغانستان
11- منابع تحقیق
1. آلن ال فراست، (1379)، «جهانی شدن و امنیت ملی: دستور کاری استراتژیک»، فصلنامه گفتمان امنیت ملی.
2. الخنسا، می، (1390)، «تروریسم صهیونیستی و مقابله با آن در حقوق بین الملل امروز، مجموعه مقالات ارائه شده در کنفرانس بین المللی ائتلاف جهانی علیه تروریسم برای صلح عادلانه، چاپ اول، تهران، نشر مجمع جهان صلح اسلامی.
3. الشایب، عبدالرئوف، (1390)،« تروریسم بحرین و مسولیت جامعه بین المللی»، مجموعه مقالات ارائه شده در کنفرانس بین المللی ائتلاف جهانی علیه تروریسم برای صلح عادلانه، چاپ اول، تهران، نشر مجمع جهان صلح اسلامی.
4. پورسعید، فرزاد، (1388)، « تحول تروریسم در روابط بین الملل» فصلنامه راهبردی، سال دوازدهم، ش 4.
5. تقاء، احمد رضا و علمایی، داود، (1383)، «استراتژی نظامی و وضیعت نیروی امریکادر قرن بیست و یکم»، کتاب شناسی تفصیلی تروریسم،چاپ اول،تهران، نشر دفتر مطالعات بین المللی مبارزه با تروربیسم دانشگاه آزاد اسلامی.
6. حیدر قلی زاده، جعفر، (1392)، تروریسم هسته ای و اقدامات جهانی جهت مقابله حقوقی آن»، مجموعه مقالات پنجمین همایش مجازی بین المللی تحولات جدید ایران و جهان، دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین.
7. خوشخو، بهرام، (1384)، « جهانی سازی؛ مولد و مبدأ تروریسم»، مجله بازتاب اندیشه، ش 46.
8. درشاوتیز، آلان ام، (1383)، تروریسم چرا عمل می کند؟ کتاب شناسی تفصیلی تروریسم، مرکز انتشارات علمی دانشگاه آزاد اسلامی.
9. رضایی، صالح، (1390)، «حقوق بین الملل و مقابله با تروریسم هسته ای»، مجموعه مقالات ارائه شده در کنفرانس بین المللی ائتلاف جهانی علیه تروریسم برای صلح عادلانه، چاپ اول، تهران، نشر مجمع جهان صلح اسلام.
10. سی پلیتر، استفان، (1383)، « Terrorism) تروریسم» کتابشناسی تفصیلی تروریسم، چاپ اول، تهران، نشر دفتر مطالعات بین المللی مبارزه با تروربیسم دانشگاه آزاد اسلامی.
11. شریفیان، مرتضی، (1385)، «تروریسم، تداوم و تغییر»، مجله تاریخ معاصر، سال پنجم، ش 51.
12. طبیب، علیرضا، (1382)، « تروریسم تاریخ جامعه شناسی، گفتمان حقوق»، چاپ اول، تهران، نشر نی.
13. عباس زاده فتح آبادی، مهدی (1389)، «القاعده پس از 11 سپتامبر با تأکید بر عراق)، فصلنامه سیاست، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره 40، ش 2.
14. علیزاده طباطبایی، سید موسی، (1388)، «روند صلح در خاورمیانه، موانع و چالش ها»، مجموعه نشست های دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران.
فرم در حال بارگذاری ...
[شنبه 1399-09-29] [ 02:07:00 ق.ظ ]
|