کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل


آبان 1403
شن یک دو سه چهار پنج جم
 << <   > >>
      1 2 3 4
5 6 7 8 9 10 11
12 13 14 15 16 17 18
19 20 21 22 23 24 25
26 27 28 29 30    


 

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کاملکلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

لطفا صفحه را ببندید کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

لطفا صفحه را ببندید

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

لطفا صفحه را ببندید

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

لطفا صفحه را ببندید

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

لطفا صفحه را ببندید

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

لطفا صفحه را ببندید

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

لطفا صفحه را ببندید

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

 

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کاملکلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

لطفا صفحه را ببندید کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

لطفا صفحه را ببندید

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

لطفا صفحه را ببندید

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

لطفا صفحه را ببندید

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

لطفا صفحه را ببندید

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

لطفا صفحه را ببندید

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

لطفا صفحه را ببندید

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل



جستجو


 



 

چکیده فارسی : …………………………………………………………………………………...…………………………….. 1

1-1

1-2

1-3

1-4

1-5

1-6

1-6- 1   

1-6-2     

 

فصل دوم: :……………………………………………………………………………. ……………17

2-1مقدمه : ………………………………………………………………………..…..………………………………………….18

2-2  

2-2 -1    انواع انگیزه  ……………………………………………………………………………………………………….. 21

2-3 رویکردهای مختلف انگیزشی …………………………………………………………………………………………..22

2-4 مدل انگیزشی پیشرفت اتکینسون  ……………………………………………………………………………………. 23

2-5 27

2-6

2-6-1     

 2-6-2    

 2-6-3    

2-6-4     

 2-6-5    

2-7

2-8

2-8-1    

2-8-2    

2-8-3       تئوری بهداشت – انگیزش…………………………………………………………………………….…………33 

 2-8-4       نظریه تعیین هدف ………………………………………………………………………………………………..33

2-8-5        نظریه تعادل یا موازنه ……………………………………………………………………………………………33

2-8-6         نظریه روابط انسانی …………………………………………………………………………………….. ……..34

 2-8-7        نظریه مک گرگور ……………………………………………………………………………….…..………….34

2-8-8

2-9 …. …35

2-10 ارزیابی عملکرد……………………………………………………………………………………………………..………..37

2-11 سیستم پاداش …………………………………………………………………………………………………….…………..37

2-12

2-13

 2-13-1      معلمان باانگیزه ،اطلاعات کیفی درباره یادگیرندگان دارند……………….……………….……………39

2-13-2        

2-13-3        

2-13-4        

2-13-5        

2-13-6       

2-13-7     

2-13-8       

2-13-9       

2-14 نقش ارتباطات درایجادانگیزش ……………………………………………………………………………..……….….42

2-15 ویژگی های نه گانه معلم درارتباط بانمرات پیشرفت تحصیلی دانش آموزان: ………………………………42

2-16 برنامه های آموزش ضمن خدمت برای کمک به معلمان :………………………………………………………..43

2-17 انواع فعالیت ها

پایان نامه و مقاله

 آموزشی:…………………………………………………………………………………………………43

2-18

2-19 مدیریت تنوع درکلاس درس ………………………………………………………………………………..…………46

2-20 روش های نوین آموزش:………………………………………………………………………………………………….46

2-20-1     

2-20-2     

2-21 تعریف تدریس ازدید گاه مکاتب مختلف……………………………………………………………………………..48

2-22 اجرای فعالیت های آموزشی:………………………………………………………………………………….....……..49

2-23

2-23-1    روش های تدریس مبتنی برتعامل…………………………………………………………………………………49  

2-23-1-1       آموزش به کمک یادگیری مشارکتی:…………………………………………………………….………49

 2-23-1-2     آموزش به کمک بحث گروهی:…………………………………………………………………………….50     

2-23-1-3      روش پرسش وپاسخ: ……………………………………………………………………………………………51

2-23-1-4      الگوی ایفای نقش :…………………………………………………………………………………....………..53

 2-23-1-5     روش بدیعه پردازی :……………………………………………………………………………………………53

2-23-1-6      روش پرژه ای:……………………………………………………………………………………………………54

2-23-2  روش های تدریس مسئله محور :……………………………………………………………………………………….54

2-23-2-1   روش واحدمحور:…………………………………………………………………………………………………..54

2-23-2-2   روش حل مسئله :……………………………………………………………………………………………………55

2-23-2-3    یادگیری اکتشافی :………………………………………………………………………………………………..55

2-23-2-4    الگوی آموزش کاوش گری :…………………………………………………………………………………..56

2-23-2-5   شیوه گردش علمی : ………………………………………………………………………………………………57

2-23-2-6    الگوی آموزش آزمایشگاهی: …………………………………………………………………………………..58

2-23-2-7    الگوی تدریس غیرمستقیم : ……………………………………………………………………………………..58

2-23-2-8    روش کارگاهی : ………………………………………………………………………………………………….59

2-23-2-9     الگوی رشدعقلی : ……………………………………………………………………………………………….61

2-23-2-10   الگوی آگاهی یابی : ……………………………………………………………………………………………61

2-23-2-11   الگوی دیداردرکلاس درس: …………………………………………………………………………………61

 2- 23-2-12  الگوی آموزش برای رشدمفهوم ومهارت : ……………………………………………………………….62

2-23-3   روش های تدریس مبتنی برانتقال مستقیم : ………………………………………………………………………..62

2-23-3-1    الگوی یادسپاری : …………………………………………………………………………………………………62

2-23-3-2   روش آموزش برای یادگیری درحدتسلط : …………………………………………………………………63

2-23-3-3    روش کنفرانس (گردهم آیی) : ……………………………………………………………………………….63

2-23-3-4    روش شاگرد – استادی : ………………………………………………………………………………………..63

2-23-3-5    روش چندحسی : ………………………………………………………………………………………………….64

2-23-3-6    شیوه بازگویی : ……………………………………………………………………………………………………64

2-23-3-7    شیوه تمرینی : ……………………………………………………………………………………………………..65

2-23-3-8    استفاده ازمنابع دیداری وشنیداری : ………………………………………………………………………..65

2-23-3-9    شیوه نمایشی : ……………………………………………………………………………………………………..65

2-23-3-10   الگوی دریافت مفهوم : …………………………………………………………………………………………65

2-23-3-11   الگوی تفکراسقرایی : ……………………………………………………………………………………………66

2- 23-3-12  الگوی پیش سازمان دهنده : ………………………………………………………………………………….66

2-23-4 روش آموزش مستقیم مستقل ازمعلم : ………………………………………………………………………………67

2-23-4-1    شیوه آموزش برنامه ای : ………………………………………………………………………………………..67

2-23-4-2    آموزش براساس کامپیوتر : ……………………………………………………………………………………..67

2-23-4-3   آموزش مجازی : …………………………………………………………………………………………………..67

2-23-5 روش های آموزش انفرادی :…………………………………………………………………………………………67

2-23-5-1   الگوی یادگیری منبع – مداری : ………………………………………………………………………………68

2-23-5-2  آموزش انفرادی تجویزشده : ……………………………………………………………………………………68

2-23-5-3    آموزش انفرادی هدایت شده : …………………………………………………..…….…………………….68

2-24

2-24-1

2-24-2       تکنولوژی تعلیم وتربیت و آموزش

2-24-3      

2-24-4     

2-24-5     

2-24-6       

2-24-7      

2-24-8     

 2-25 پیشینه پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………74

2-25-1       پیشینه داخلی…………………………………………………………………………………………………………74

 2-25-2      پیشینه خارجی……………………………………………………………………………………….………………81

2-26

2-27 مدل نهایی…………………………………………………………………………………………………………………….85

 

فصل سوم فرایند پژوهش: ………………………………………………………………………………………………………..86

3-1مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………….………..87

3-2

3-3 87

3-4

3-5

3-6  ابزاراندازه گیری  ……………………………………………………………………………………………………………90

3-7  

3-8

3-9

3-10

 

فصل جهارم یافته های پژوهش :……………………………………………………………………………..……………..…..93

4-1مقدمه:……………………………………………………………………………………………………………………………..94

4-2 توصیف ویژگی های نمونه آماری ……………………………………………………………………………………….94

4-2-1        توزیع نمونه بر حسب جنسیت و منطقه آموزشی ……………………………………………………………94

4-2-2        توزیع نمونه برحسب تحصیلات ………………………………………………………………………………….95

4-2-3        توزیع نمونه برحسب سن  …………………………………………………………………………………………96

4-2-4        توزیع نمونه برحسب سابقه کار  …………………………………………………………………………………97

4-3 تجزیه وتحلیل داده های سوال های پژوهش …………………………………………………………………………98  4-3-1   سوال اصلی ………………………………………………………………………………………………………….98   4-3-2        سوال های فرعی ……………………………………………………………………………………………………99

           

فصل پنجم نتیجه گیری : ………………………………………………………………………………………………………..111

5-1مقدمه:……………………………………………………………………………………………………………………………112

5-2 خلاصه پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………112

5-3 بحث ونتیجه گیری  ………………………………………………………………………………………………………..113

5-4 محدویت ها ………………………………………………………………………………………………………………… 118

5-5 پیشنهادهای کاربردی …………………………………………………………………………………………………….. 119

5-6 پیشنهادهای پژوهشی  …………………………………………………………………………………………………….  120

 

فهرست ومنابع:……………………………………………………………………………………………………………………. 121

 

پیوست ها ………………………………………………………………………………………………………………………….. 127

پرسشنامه:……………………………………………………………………………………………………………………………..128

جدول مورگان:…………………………………………………………………………………………………………………….130

چکیده انگلیسی:…………………………………………………………………………………………………………………….131

 

 

 

 

فهرست جداول

 

جدول 3-1- جامعه آماری مناطق19گانه  معلمان دوره راهنمایی شهرتهران بر حسب منطقه و جنسیت……..87

 جدول 3-2- جامعه آماری خوشه ای مناطق 19گانه شهرتهران ……………………………………………………..  89

جدول 3-3- جامعه آماری پژوهشی معلمان رسمی و پیمانی دوره راهنمایی بر حسب منطقه و جنسیت……..89

جدول 3-4- نمونه آماری معلمان رسمی و پیمانی دوره راهنمایی بر حسب منطقه و جنسیت………………….90

جدول شماره 3-5. مقدار آلفای کرونباخ برای ابعاد پرسشنامه ………………………………………………………….92

جدول 4-1- نمونه آماری معلمان رسمی و پیمانی دوره راهنمایی بر حسب منطقه و جنسیت ……………….. 94

جدول 4-2 توزیع فراوانی نمونه آماری برحسب جنسیت ……………………………………………………………….94

جدول 4-3 توزیع فراوانی ودرصد فراوانی نمونه برحسب تحصیلات …………………………………………………95

جدول 4-4 توزیع فراوانی نمونه برحسب سن ………………………………………………………………………………96

جدول 4-5توزیع فراوانی نمونه برحسب سابقه کار ………………………………………………………………………..97

جدول 4-6 نتیجه آزمون تحلیل واریانس فریدمن برای رتبه بندی عوامل افزایش انگیزه معلمان ……………98

جدول 4-7 معنی داری آزمون  فریدمن برای رتبه بندی عوامل افزایش انگیزه معلمان ………………………..98

جدول 4-8 نتیجه آزمون تعقیبی تحلیل واریانس فریدمن برای رتبه بندی عوامل افزایش  …………………….99

جدول شماره 4-9- فراوانی و درصد فراوانی عوامل سازمانی ………………………………………………………….99

جدول شماره 4-10 آزمون  تک نمونه ای برای مقایسه میانگین نمونه و جامعه در بعد عوامل سازمانی…..101

جدول شماره 4-11 فراوانی و درصد فراوانی عوامل آموزشی ……………………………………………………….101

جدول شماره 4-12 آزمون  تک نمونه ای برای مقایسه میانگین نمونه و جامعه در بعد عوامل آموزشی….103

جدول شماره 4-13- فراوانی و درصد فراوانی عوامل فرهنگی ……………………………………………………..103

جدول شماره 4-14 آزمون  تک نمونه ای برای مقایسه میانگین نمونه و جامعه در بعد عوامل فرهنگی ….104

جدول شماره 4-15- فراوانی و درصد فراوانی عوامل مادی …………………………………………………………105

جدول شماره 4-16 آزمون  تک نمونه ای برای مقایسه میانگین نمونه و جامعه در بعد عوامل مادی …….106

جدول شماره 4-17- فراوانی و درصد فراوانی عوامل ارتباطی…………………………………………………….  106

جدول شماره 4-18 آزمون  تک نمونه ای برای مقایسه میانگین نمونه و جامعه در بعد عوامل ارتباطی  …107

جدول شماره 4-19: تحلیل واریانس یک راهه برای مقایسه سطوح تحصیلات ……………………………………108

جدول شماره 4-20: تحلیل واریانس یک راهه برای مقایسه سطوح سنی آزمودنی ها …………………………108

جدول شماره 4-21: نتایج آزمون توکی برای مقایسه رده های مختلف سنی در انگیزش معلمان …………..108

جدول4-22: آزمون t مستقل برای تفاوت دو گروه مردان و زنان از لحاظ ابعاد پرسشنامه  …………………..110

 

 

 

 

 

فهرست نمودارها

 

نمودار شماره 4-1 تفکیک نمونه ماری برحسب تحصیلات ……………………………………………………………….95

نمودار 4-2 توزیع فراوانی نمونه برحسب سن ………………………………………………………………………………96

نمودار 4-3توزیع فراوانی نمونه برحسب سابقه کار ………………………………………………………………………..97

 

چکیده

      پژوهش حاضر، باهدف بررسی راهکارهای افزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روش های نوین آموزشی در مقطع راهنمایی شهرتهران انجام شده است.­این پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی و براساس هدف تحقیقی کاربردی است. جامعه آماری پژوهش شامل 8434 نفر از تمامی معلمان مدارس راهنمایی شهر تهران  می باشد که با توجه به جدول مورگان و نمونه گیری خوشه ای از بین معلمان مدارس راهنمایی شهر تهران تعداد 367 نفر ( 122 مرد 245 زن )  انتخاب و مورد آزمون قرار گرفتند و با تکمیل پرسشنامه­­ محقق ساخته راهکارهای افزایش انگیزه معلمان در این پژوهش شرکت نمودند روایی پرسشنامه مذکوربااستفاده ازروایی صوری( استفاده ازنظرات اساتید مجرب ) بدست آمده و آلفای کرنباخ جهت پایایی پژوهش 81/0 محاسبه شده است . داده های  حاصل از ابزار پژوهش از طریق شاخص های آماری مانند فراوانی ، میانگین ، میانه و انحراف از معیار و…. مورد ارزیابی قرار گرفته وبه منظور تایید تحلیل داده ها و تعمیم نتایج، از آزمون فریدمن، آزمون تی تک نمونه ای ، t مستقل ، تحلیل واریانس یک راهه وآزمون توکی استفاد شده است . نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که از نظر معلمان دوره راهنمایی شهر تهران به ترتیب اهمیت بعد سازمانی، بعد آموزشی، بعد فرهنگی، بعد ارتباطی و بعد مادی را عاملی موثر برافزایش انگیزه معلمان برای استفاده از روش های نوین آموزشی می داند. علاوه بر این، نتایج بیانگرآن است که از نظر معلمان دوره راهنمایی شهر تهران تمام عوامل سازمانی، آموزشی، فرهنگی، ارتباطی و مادی را عواملی موثر بر افزایش انگیزه  معلمان برای استفاده از روش های نوین آموزشی می باشد. همچنین نتایج نشان داد که درهمه ابعاد سازمانی، آموزشی، فرهنگی، ارتباطی به جز بعد مادی تفاوت معناداری بین زنان و مردان وجود دارد. براین اساس برای افزایش انگیزه  معلمان به استفاده از روش های نوین آموزشی، ابعاد سازمانی، آموزشی، فرهنگی، ارتباطی و مادی موردتوجه قرارگیرد.

 

واژگان کلیدی

 روش های نوین آموزشی، انگیزه معلمان ، مقطع راهنمایی ، عوامل سازمانی ، عوامل آموزشی ، عوامل فرهنگی ، عوامل مادی ، عوامل ارتباطی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول

 

کلیات پژوهش

 

 

1-1مقدمه :

     نظام آموزشی هر کشوری دارای سیر تکاملی ویژه­ای است که تحت تأثیر عوامل تاریخی، جغرافیایی، اقتصادی  اجتماعی و مسائل خاص فرهنگی آن کشور قرار دارد. اگر چه برخی از رهبران آموزشی کشورها ممکن است تصور کنند دارای بهترین نظام آموزشی جهان هستند ،مقایسه نظام های آموزشی با یکدیگر بیانگر آن است که هر نظام آموزشی معایب ومحاسنی دارد که نظام های آموزشی دیگر فاقد آنند . با توجه به اینکه آموزش وپرورش از دو جنبه آموزش وپرورش تشکیل یافته است که از یکدیگر قابل تفکیک نیستند و در ارزیابی نظام های آموزشی باید هر دو جنبه را در نظر گرفت،می توان دریافت که کشورهای مختلف در این دو زمینه با مسائل ومشکلات متعدد و بسیارمتفاوتی مواجهند که مستلزم برخوردها وراه حل های گوناگونی است . بعضی از کشورها در زمینه های آموزشی با کمبود ها ومعضلات فراوانی روبرو هستند ، در حالی که برخی دیگر در مسائل پرورشی با مشکلات اخلاقی و اجتماعی بسیاری مواجهند.هم مسائل ومشکلات آموزشی وهم مسائل ومشکلات پرورشی ، بالقوه ممکن است در نظام های آموزشی تاثیرات منفی ومخربی داشته باشد؛از این رو ،به جرات می توان ادعا کرد که تاکنون  نظامی ((ایدئال)) برای آموزش وپرورش جوانان وحل مسائل ومشکلات آنان کشف یا ابداع نشده است ، اما رهبران آموزشی درصدد یافتن بهترین ،موثرترین وکارآمدترین روش ها وطرح ها به منظور پاسخگویی به مسائل ومشکلات روز افزون جوانان وجامعه خود ورفع نیاز های آنان هستند (نیکنامی 1391؛4).درجهان امروزتربیت نیروی انسانی یکی ازبرجسته ترین شاخص های تحول وپیشرفت جوامع محسوب می شود.تحول به بستر و فضایی اثربخش نیازمنداست که بتوانددردانش ،روش، منش ونگرش افرادتغییرایجادکند.ایجادچنین بستری به عوامل متعددی چون بافت فرهنگی ،وضعیت اقتصادی،شرایط اجتماعی-سیاسی،محیط های آموزشی متناسب بانیازها واهداف ،مجریان آگاه وبرنامه ریز ومعلمان توانمند وابسته است.درفرایندفعالیت های آموزشی ، معلمان ومدیران مدارس عناصراصلی وکلیدی تحول نیروی انسانی محسوب می شوند.بنابراین بایدازکارایی واثربخشی لازم برخودارباشند.معلمانی کارآمدواثربخش اندکه بانظریه ها،مبانی،اصول وروش های تعلیم وترییت آشناباشند،وبابینشی هنرمندانه واقتضایی محیطی رافراهم سازندکه به جای انتقال اطلاعات وتحمیل اندیشه ،احساس امنیت ،شایستگی ،خودکنترلی ،وخودتحولی رادردانش آموزان تقویت کنندتاآنهابتوانند شخصاً معمارتعلیم وتربیت خودباشند (شعبانی،1390؛1).جامعه ی امروز، جامعه ی سازمانی است . کودکان در سازمان هایی به نام زایشگاه به دنیا می آیند ،بیشتر سالهای رشد و پرورش خود را در سازمان هایی به نام مدرسه می گذرانند(علاقه بند ،1390 ؛3).تحولات سریع آموزشی به طورچشمگیری نیاز به ظرفیت سازی گسترده ذهن معلمان و شناخت بیشتر پیچیدگی های تعلیم وتربیت را آشکارمی سازد و میل آنان را برای افزایش دانش حرفه ای خود برمی انگیزد ( بهرنگی ، 1384 ؛22 ) . معلمان آن گونه عمل می کنندکه فکرمی کنند. اگرآنهابرداشت صحیح وعلمی ازآنچه درمحیطهای آموزشی انجام می دهند نداشته باشندنمی توانندرخدادهای آموزشی رابه نحومطلوب هدایت کنندنظریه هاوروش های یادگیری وتدریس دوعامل انفکاک ناپذیرازیکدیگرندکه بدون شناخت وکسب تجربه ازهریک،نمی توان بستری مناسب برای یادگیری وتحول موثردرشاگردان فراهم ساخت.معلمان بایدبانظریه های یادگیری ،الگوهاوروش های آموزشی آشناباشندتادرموقعیتهای مختلف آموزشی بتوانند به درستی ازدانش و دانسته های خود درعمل استفاده کنند (شعبانی،1390؛6). اکثرصاحبنظران،شناخت عوامل ایجادکننده انگیزه درمعلمان راازعوامل مهم سازگاری معلم باشغل خودمی دانند و همچنین تأکید دارندکه چنانچه معلم باانگیزه کافی درشغل خودحاضرشود،میزان عملکردوکارایی اوافزایش می یابد و برطبق نظرمحقق دراین صورت ازروش های نوین آموزشی با انگیزه بیشتری استفاده می کند . نظام آموزش وپرورش ،گرچه دارای معلمان دلسوز زیادی است مع هذا تعلیم و تربیت مطلوبی ندارد . به عبارت دیگر شرایط و وضعیت حاضر، مؤید ومحرک فعالیت حرفه ای معلمان نیست ، درنتیجه نظام آموزش وپرورش به طورکلی دستخوش نابسامانی است که پیامدآن کاستی های متعدد ازجمله افت تحصیلی به عنوان نمونه بارزآن می باشد .تلاش برای اصلاح چنین وضعی بدون توجه به رشد حرفه ای معلمان وایجاد انگیزه جهت دستیابی و اجرای روش های نوین تدریس کاری عبث و بیهوده است زیرا معلمان بیش ازهر عامل دیگری درپیشرفت فعالیت های تربیتی تأثیردارد . درگذشته که هدف های تعلیم وتربیت منحصرا معطوف بود به انتقال تجارب و معلومات پیشینیان به نسل های نو ، فرایند تدریس به شیوه معلم محوری اجرامی گردید . اما با تحولاتی که به تدریج درقرون وسطی به بعد ونگرش نسبت به کودکان صورت گرفت دیدگاه های مربیان نسبت به فرایند آموزش دگرگون شد واندیشه های معلم محوری جای خود را درتعلیم و تربیت به کودک محوری داد . ابدای روش های نوین تدریس و به کارگیری آنها درکنار روش های سنتی ، استفاده ناگزیر وگسترده از ابزارهای آموزشی و علمی شدن شیوه های ارزشیابی مهمترین پی آمدهای این تحولات ، تغییراتی است که در نظام های تعلیم و تربیت درسطح جهانی ایجادگردیده است . ارضاء نیازهای روانی اجتماعی همچون اعتبار، احساس تعلق، مسئولیت و مشارکت، ارضاء نیازهای شناختی مانند چالش ها، خلاقیت، وظایف متنوع، … و در نهایت عامل مادی هم در گروه عوامل انگیزشی یا نیروی پیش برنده در حرفه و شغل قلمداد می شوند (هاگمن[1]،1992؛ترجمه گودرزی، 1380؛24).آموزش و پرورش ،از دیرباز،نقشی اساسی در تداوم وبقای جوامع بشری ایفا کرده است . آداب و رسوم ، اعتقادات و ارزشها ، نگرشها و رفتارها ، دانشها و مهارتهای جامعه از طریق فرایند های پرورش و آموزش قابل انتقال و دوام بوده اند . در جوامع ابتدایی ،عوامل اصلی آموزش و پرورش عبارت بوده از : زندگی خانوادگی ،کار گروهی و مراسم دینی.در جوامع امروز ،جریان پرورش کودکان در خانواده آغاز می شود ، ولی به زودی ، سازمانی اختصاصی ، یعنی مدرسه ،مسئولیت ایفای این وظیفه را رسماً برعهده می گیرد و ادامه امر آموزش و پرورش ویادگیری ، عمدتاً در شرایط و وضعیت های سازمان یافته ، طبق برنامه های مشخص و به منظور تحقق هدف های معینی صورت می پذیرد (علاقه بند 1390؛1). نیروی انسانی مهمترین رکن یک سازمان است و موفقیت یا عدم موفقیت سازمان، ارتباط تنگاتنگی با عملکرد کارکنان آن دارددر سالهای اخیر سازمان ها سعی کرده اند از طریق ایجاد انگیزش در نیروی انسانی آنها را به مشارکت مفید و سازنده در طرح هایی که به وسیله سازمان رو به گسترش است وادارند (عسگریان،1378؛11).باتوجه به آنچه که بیان شد آموزش و پرورش ناگزیر است برای استفاده از ظرفیت دنیای مدرن و هماهنگی با جهانی جدیدکه در انتظار آن است تلاش کند وبا افزایش انگیزه درمعلمان برای استفاده از روش های نوین آموزشی ، به ترویج و توسعه ی تکنولوژی آموزشی متناسب با آموزش وپرورش مترقی توجهی آگاهانه و جدی داشته باشد .اگربه ویژگیها،خواسته ها،نیازها وباورهای معلمان ودانش آموزان درفرایندیاددهی-یادگیری توجه نشود،فعالیتهای آموزشی اثربخشی وکارایی خودراازدست خواهدداد .

 

1-2 بیان مسئله :

    یکی از اساسی ترین مولفه های تعلیم و تربیت، معلم است. انگیزش  دغدغه اصلی اکثر معلمان و همچنین مدیران است . مساله انگیزش تنها منحصر به بخش تعلیم و تربیت نیست، بلکه موضوع مهم عرصه های روان شناسی، مدیریت، سلامت و بخشهای دیگر اجتماعی  اقتصادی نیز میباشددر حقیقت، جایگاه و نقش نظامهای تعلیم و تربیت در تربیت نیروی انسانی علاقه مند، مسئولیت پذیر، پژوهنده و کارآمد برای سازما نهای اجتماعی و پرورش شهروندانی شایسته برای جامعه اهمیت انگیزش را در آن نظام ها برجسته تر و بنیادی تر می نماید .(تلا[2]، 2007 ؛56).  .معلمان در نخستین تجربه های حرفه ای خود از فرصت کافی برای اندیشیدن درباره ملازمه های کلی و نظری حضور خویش در مدرسه بهره مند نیستند .در اکثر موارد ،تدریس بصورت مجموعه ای از وقایع شتابزده وغالباً دلسرد کننده در می آید که معلم در ضمن آنان نسبت به تقاضاهای فوری دانش آموزان ، والدین ، مدیران، همکاران و سازمان های اجتماعی و آموزشی واکنش نشان می دهد .هر معلمی می داند که آموزش و پرورش ابزار نیرومندی برای شکل بخشیدن به زندگانی فردی و نظام اجتماعی است .هنگامی که معلم درباره نقش خویش به تامل می پردازد ،دل مشغولی خود را نسبت به اموری که فوریت عملی دارند رها ساخته ، درباره نظریه ای که قوام و دوام عمل تربیت به آن وابسته است ،به تفکر می پردازد .از آن جا که تدریس فعالیتی اخلاقی است،مستلزم تلفیق دقیق نظریه و عمل است .نظریه بدون عمل ناکافی است وعملی که از هدایت نظریه بی بهره باشد راه به جایی نمی برد (گوتک،1388؛5).آموزش وپرورش چون یکی ازبنیادهای زندگانی اجتماعی ،همواره وحتی درجامعه های آغازین بگونه ای درکاربوده است.زیراانسان تنهاازراه آموزش است که می توانددانسته های خودرابه آیندگان بسپارد (نقیب زاده،1390؛26) . و با توجه به اینکه روش های سنتی و بدون انعطاف گذشته درافت تحصیلی دانش آموزان دخالت بسیاری دارد وهمچنین دراین راستا نقش معلم در پیشگیری ازاین افت ، حیاتی است و با عنایت به اینکه کسب علوم وفنون جدید درسایه بهره گیری از روش های نوین آموزشی امکان پذیراست و معلم درجهت دستیابی به این هدف نقش اساسی را به عهده دارد لذا شناخت معلم وکشف نیازها وعوامل ایجادکننده انگیزه های وی می تواند در اثر بخشی فرایند تدریس نوین باعث پویایی و رشد نظام یادگیری وکارایی نظام آموزش و پرورش شود و همچنین باتوجه به ارتباط بین انگیزه معلمان با عملکرد دانش آموزان و اینکه معلم با انگیزه دانش آموز با انگیزه بارمی آورد این سئوال مطرح است که راهکارها و عوامل ایجادکننده انگیزه معلمان چیست ؟ به نقل از رضوی 1373 : « باتوجه به اینکه بررسی های مختلف نشان می دهدکه فردی که نسبت به شغل خود انگیزه کافی را ندارد و از آن احساس رضایت نمی کند ، همواره تا آخرین روزهای زندگی شغلی خود ، هم خود رنج می برد و هم دیگران ؛ به ویژه اگر معلم باشد موجب نابسامانی های رفتاری ، عاطفی وآموزشی دانش آموزان می شود » .به کلی هرفردی تحت تاثیرکسانی واقع می شودکه سعی دارندرفتاراورادرجهات معینی سوق دهند.مدام به بچه هاتوصیه می شودکه برخی ازاعمال راباید وبرخی دیگررانبایدانجام دهند (گوتک،1388؛9). .این پژوهش درصدداین است به این سوال اساسی پاسخ دهد،که راهکارهای افزایش انگیزه درمعلمان برای استفاده از روش های نوین آموزشی کدامند ؟ به عبارت دیگراین پژوهش به سوال های ذیل پاسخ خواهدداد:

1- آیا عوامل سازمانی بر  افزایش انگیزه  معلمان برای استفاده از روش های نوین آموزشی تاثیرگذار است؟

2- آیا  عوامل آموزشی بر افزایش انگیزه درمعلمان برای استفاده از روش های نوین آموزشی  تاثیرگذار است؟

3- آیا  عوامل فرهنگی بر افزایش انگیزه درمعلمان برای استفاده از روش های نوین آموزشی  تاثیرگذار است؟

4- آیا  عوامل مادی بر افزایش انگیزه در معلمان برای استفاده از روش های نوین آموزشی  تاثیرگذار است؟

 5- آیا عوامل ارتباطی بر افزایش انگیزه درمعلمان برای استفاده از روش های نوین آموزشی  تاثیرگذار است؟

 6-  آیا بین عوامل افزایش انگیزه درمعلمان برای استفاده از روش های نوین آموزشی براساس مولفه های جمعیت شناختی تفاوت معناداری وجود دارد؟   

 

 

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت
[جمعه 1399-09-28] [ 10:48:00 ب.ظ ]




… 14

چکیده ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….1

مقدمه. 15

بیان مسئله. 16

اهمیت و ضرورت پژوهش… 20

اهداف پژوهش… 21

هدف اصلی.. 21

اهداف فرعی.. 21

فرضیه های پژوهش… 22

تعاریف متغیر ها 22

تعاریف مفهومی متغیر ها 22

هوش هیجانی.. 22

هوش معنوی.. 22

رضایت از زندگی.. 23

تعاریف عملیاتی متغیرها 23

هوش هیجانی.. 23

هوش معنوی.. 23

رضایت از زندگی.. 23

فصل دوم : پیشینه پژوهش……………………………………………………………………………………………..10

الف) پیشینه نظری.. 25

2-1 رضایت از زندگی.. 25

تعاریف رضایت از زندگی.. 26

عوامل موثر بر رضایت از زندگی.. 27

ژن ها 27

شخصیت.. 28

ویژگی های جسمانی.. 29

عوامل شغلی.. 30

تندرستی و تحصیلات.. 31

مذهب.. 32

روابط.. 32

آزادی و دموکراسی.. 33

ابعاد رضایت از زندگی.. 34

الگوهای رضایت از زندگی.. 36

الف) الگوی کارکردی انطباقی.. 36

ب) الگوی رضایت از زندگی.. 37

نظریه های پیرامون رضایت از زندگی.. 39

نظریه ونتگوت ، مریک و اندرسون. 39

نظریه رضایت از زندگی ژان. 40

نظریه ادارکی فرانس… 41

نظریه سیستمی.. 42

رابطه رضایت از زندگی با هوش هیجانی.. 44

تعریف هوش… 45

انواع هوش… 47

2-3 هوش هیجانی.. 49

تعاریف هوش هیجانی.. 50

ابعاد هوش هیجانی  از نظر مایر و سالووی.. 52

دیدگاه هوش هیجانی.. 54

دیدگاه توانمندی (پردازش اطلاعات) 55

دیدگاه مختلط.. 55

مدل های هوش هیجانی.. 56

مدل توانایی هوش هیجانی سالووی و مایر. 56

مدل ترکیبی هوش هیجانی.. 59

اهمیت هوش هیجانی در زندگی.. 61

2-4 هوش معنوی.. 62

معنویت.. 63

دیدگاه های مختلف در زمینه معنویت.. 65

دیدگاه الکینز 65

دیدگاه فریدمن و مک دونالد. 65

دیدگاه گاردنر. 66

دیدگاه گروم. 66

تعاریف هوش معنوی.. 66

ابعاد هوش معنوی.. 68

 

مقالات و پایان نامه ارشد

 

مولفه های هوش معنوی از دیدگاه های مختلف… 70

دیدگاه ایمونز. 71

دیدگاه فریدمن و مک دونالد. 72

دیدگاه نوبل و وگان. 73

دیدگاه مک مولن.. 73

دیدگاه های اسلامی در خصوص هوش معنوی.. 73

مدل های هوش معنوی.. 74

مدل چهار گانه مؤلفه ای کینگ… 75

مدل زهر و مارشال. 75

مدل پنج مولفه ایمونز. 76

مدل پنج مؤلفه سیسک… 77

مدل امرم. 77

مدل نوبل. 79

مدل سه مولفه وگان. 80

اجزای هوش معنوی.. 80

هوش معنوی و سلامتی روان. 81

تمایز بین هوش های مختلف… 82

ب)  پیشینه پژوهشی.. 84

پژوهش های  انجام شده در داخل کشور. 84

پژوهش های انجام شده در  خارج کشور. 87

خلاصه فصل. 90

… 91

طرح پژوهش… 92

متغیرها 92

جامعه آماری پژوهش… 92

نمونه آماری پژوهش و روش نمونه گیری.. 92

ابزار پژوهش… 93

پرسش نامه هوش هیجانی.. 93

پرسش نامه  هوش معنوی.. 93

پرسش نامه  رضایت زندگی.. 94

روش اجرا 95

روش های آماری تجزیه و تحلیل داده ها 95

… 96

4-1 یافته های توصیفی.. 97

4-2 یافته استنباطی……………………………………………………………………………………………………………..82

.. 105

بحث و نتیجه گیری.. 105

محدودیت ها 109

پیشنهادات.. 110

پیشنهاد پژوهشی.. 110

پیشنهاد کاربردی.. 110

منابع فارسی.. 111

منابع لاتین.. 116

Abstract……………………………………………………………………………………………………………………..103

 

 

 

فهرست جداول

جدول 2-1:مدل مختلط هوش هیجانی بار – ان. 58

جدول شماره 2-2 : مدل هوش هیجانی بار – ان و پارکر(2002) 58

جدول 2-3 : مدل هوش هیجانی گلمن(2001) 60

4-1 جدول شاخص های توصیفی خرده مقیاسها و کل پرسشنامه هوش هیجانی.. 97

جدول 4-2)جدول شاخصهای توصیفی  خرده مقیاسها و کل پرسشنامه رضایت از زندگی.. 97

جدول 4-3 جدول شاخص های توصیفی  خرده مقیاس ها و کل پرسشنامه هوش معنوی.. 98

جدول 4-5): ضرایب همبستگی بین خرده مقیاس های هوش معنوی و رضایت از زندگی.. 99

جدول 4-4 ) ضرایب همبستگی بین خرده مقیاس های هوش هیجانی و رضایت از زندگی.. 100

جدول 4-6) متغیرهای وارد شده در مدل تحلیل رگرسیون گام به گام. 101

جدول 4-7)خلاصه تحلیل رگرسیون رضایت از زندگی بر حسب خرده مقیاسهای هوش معنوی و هیجانی   103

جدول 4-7) نتایج تجزیه  واریانس رضایت از زندگی بر حسب خرده مقیاسهای هوش معنوی و هیجانی   103

 

 

 

فهرست اشکال

شکل شماره 2-2 :عوامل موثر بر رضایت از زندگی از دیدگاه فرانس… 43

شکل شماره 2-3: نظریه سیستم ها (هاگرتی و همکاران ، 2001) 44

شکل شماره 2-4 : هرم هوش های چند گانه. 48

شکل 2-5 ابعاد هوش هیجانی در محیط کار (جردن  و هارتل، 2008) 54

شکل 2-6 : نقش هوش هیجانی در زندگی.. 62

شکل 2-7: مدل هوش معنوی زهر و مارشال. 76

 

 

چکیده

هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه هوش هیجانی و هوش معنوی با رضایت از زندگی در زوج های جوان شاغل  شهر کرمانشاه بود. به این منظور از بین زوج های جوان شاغل دانشگاه آزاد اسلامی شهر کرمانشاه تعداد 120 زوج با بهره گرفتن از روش نمونه گیری تصادفی ساده و در دسترس انتخاب گردیدند. جهت گردآوری اطلاعات از پرسش نامه  هوش هیجانی شوت (1998)، پرسش‌نامه هوش معنوی علی بدیع و سواری وباقری دشت و لطیفی(1389) و مقیاس  رضایت از زندگی  پاوت،  دینروسو (1998) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون همبستگی و رگرسیون چندگانه استفاده گردید. نتایج نشان داد که  بین هوش معنوی و رضایت از زندگی زوجین شاغل رابطه معنی داری وجود دارد، همچنین بین هوش هیجانی و رضایت از زندگی زوجین شاغل رابطه معنی داری وجود دارد و نیز نتایج نشان داد که هوش معنوی و هوش هیجانی  رضایت از زندگی را در زوج‌های جوان شاغل  را پیش‌بینی‌  می کنند.

واژگان کلیدی: هوش معنوی، رضایت از زندگی، زوج های جوان شاغل.

 

  • Spiritual intelliqence
  • Satisfaction of life
  • Young couples who practitioner

 

 

 

 

 

 

فصل یکم

 

مقدمه پژوهش

 

مقدمه

در سالهای گذشته جنبشی به نام روانشناسی مثبت ایجاد شد و در این زمینه مباحثی مثل شادی، سرزندگی و خوشبینی بررسی می شود. یکی از مقوله های روانشناسی مثبت رضایت از زندگی و شادی است که تاریخچه رضایت از زندگی به اواخر دهه 50 بر می گردد(دینر، اویشی و لوکاس، 2003). رضایت از زندگی به عنوان یکی از مقوله های مهم روانشناسی مثبت، امروزه توجه زیادی را به خود جلب کرده است و معنای گسترده ای را در بر می گیرد(کامینز،2006).

اگر زندگی بستر تکامل است، رضایت مندی از زندگی نیز شرط موفقیت در زندگی بوده است و کسانی می توانند به تکامل بیاندیشند که با زندگی خود مشکلی نداشته باشند. همه انسانها در زندگی با ناکامی های بسیاری مواجه می شوندف اما انسان موفق کسی است که در تمام این مشغله ها و ناکامی ها امیدش را حفظ کند، و این مفهوم رضایت از زندگی است(عبدالله زاده، باقرپور و لطفی، 1388).

عومل زیادی به سازگاری انسان با محیط اطرافش و دست یافتن به احساس رضایت از زندگی کمک می کند. یکی از این عوامل مفهوم هوش است(بنانو، 2014). هوش دارای انواع مختلفی از جمله هوش هیجانی، هوش معنوی و .. است (دینر، 2003). هوش هیجانی در واقع یک توانایی  غیر شناختی است که از نظر تاریخی ریشه در مفهوم هوش اجتماعی دارد و برای اولین بار توسط ثرندایک ( 1920) مطرح شد. به عقیده ثرندایک هوش هیجانی توانایی مدیریت انسنانها برای عمل به شیوه های خردمندانه چه در روابط انسانی و چه در روابط کاری است (ثرندایک، 1920، به نقل از عبدالله زاده و باقرپور و لطفی

، 1388).

هوش دیگری به غیر از هوش هیجانی وجود دارد، به نام هوش معنوی که این هوش فقط برای انسان مطرح است. با بهره گرفتن از هوش معنوی می توان میل و قابلیت فرد را برای رسیدن به مقصود و ارزش رشد داد. هوش معنوی به دلیل پیوندش با معنا می تواند به فرد توان تغییر و تحول بدهد، همچنین می تواند به فرد کمک کند تا هیجانات موجود در زندگی و اشتغال خود، احساس رضایت و شادکامی داشته باشد(ابراهیمی، 1386). از این رو پژوهش حاضر در پی بررسی رابطه هوش هیجانی و هوش معنوی با رضایت از زندگی در زوج های جوان شاغل شهر کرمانشاه است.

بیان مسئله

خانواده نخستین و منحصر به فردترین نهاد اجتماعی است که سلامت و موفقیت یک جامعه را مرهون سلامتی و رضامندی اعضای ان دانسته اند، چراکه هیچ نهادی بر افراد جامعه تا این حد عمیق و بادوام نیست. زوج های جوان برای داشتن یک خانواده سالم تحت تاثیر عوامل بسیاری قرار دارند، از جمله شاغل بودن یک یا هر دوی آنهاست(امان الهی، 1384).

شاغل بودن تعریف کار،  در بر گیرنده تمام افرادی است که حداقل یک ساعت  در هفته کار کرده و یا بنا به دلایلی به طور موقت کار را ترک کرده باشند. یکی دیگر از عواملی که بر احساس موفقیت یا عدم موفقیت نظام زناشویی زوج های جوان تاثیر گذار است. احساس رضایت از زندگی است(حق شناس، 1388).

شواهد نشان میدهد انسانهایی که شادمان هستند بنظر خلاق تر و مطلوب تر بوده و حتی بنظر می رسد که عمر طولانی تری دارند اما اغلب نیل به شادکامی یا رضایت از زندگی ساده بنظر می رسد و هیچ انسان موفقی نیست که از هنر “رضایت از زندگی” برخوردار نباشد (خویشتن دار، 1385). در بررسی های انجام شده در دو دهه گذشته پیرامون سازه روانشناختی احساس خوشبختی ذهنی، مدل سه بعدی احساس خوشبختی ذهنی که عبارت است از احساس مثبت، منفی  ورضایت از زندگی مورد توجه بوده است . تصور ذهنی دو بعد رضایت از زندگی بیشتر مقوله ای شناختی است در حالیکه احساس منفی و مثبت مقوله ای احساسی و عاطفی به شمار میروند و جزیی از هوش هیجانی می باشند . مفهومی پایدار و فراگیر است که احساس  و نظرکلی مردم جامعه را نسبت به جهانی که در ان زندگی می کنند، منعکس میکند(دینر، 2003      .

احساس بهزیستی و رضایت از زندگی ،از مولفه های نگرش مثبت اقراد نسبت به جهانی است که در آن زندگی می کنند . رضایت از زندگی با ارزش ها ارتباط نزدیک اما پیچیده ای دارد و با معیارهایی که افراد بر پایه آن درک ذهنی خود را از خوشبختی ارزیابی میکنند متفاوت است . رضایت از زندگی در کل بازتاب توازن میان آرزوهای و وضغیت فعلی او می باشد به بیان دیگر هرچه شکاف میان آرزوهای فرد و وضغیت عینی او بیشتر باشد رضایت مندی او کاهش می یابد (اینگهارت،1373)بر اساس برخی مطالعات مولفه های مفهوم رضایت از زندگی می تواند بر اساس مولفه هایی مانند هوش و به خصوص هوش هیجانی پیش بینی شود(اکسترمرا و فرنادز، 2011).  مسئله هوش به عنوان یک ویژگی اساسی است که تفاوت فردی را بین انسانها موجب می شود و از ابتدای تاریخ مکتوب زندگی انسان مورد توجه بوده است. اما از آغاز مطالعه هوش غالبا بر جنبه های شناختی هوش یعنی توانایی عاطفی، هیجانی، شخصی و اجتماعی مورد توجه قرار می گیرد. بلکه در پیش بینی توانایی فرد برای موفقیت و سازگاری در زندگی نیز مورد اهمیت واقع شده است (ونگ و لاو، 2003). هوش معنوی به عنوان یکی مفاهیم جدید هوش، دربردارنده نوع سازگاری و رفتار حل مساله است  که بالاترین سطوح رشد را در حیطه های شناختی، اخلاقی، هیجانی، بین فردی و .. شامل می شود و فرد را در جهت هماهنگی با پدیده های اطراف و دست یابی به یکپارچگی درونی و بیرونی یاری می نماید. این هوش به فرد دیدی کلی در مورد زندگی و همه تجارب و رویدادها می دهد و او را قادر می سازد به ارچوب بندی و تفسیر مجدد تجارب خود پر داخته، شناخت و معرفت خویش را عمق بخشد ( غباری بناب ، سلیمی، سلیمانی و مقدم، 1387). ولمن هوش معنوی را به عنوان طرفیت انسان برای پرسیدن سئوالات غایی درباره زندگی و تجارب همزمان و ارتباط هر یک از ما با دنیایی که در آن زندگی می کنیم، تعریف می کند (ولمن، 2010).  هوش معنوی یا SQ همان توانایی است که به ما قدرت میدهد تا برای بدست آوردن رویاها تلاش و کوشش کنیم . این هوش تمام آن چیزهایی است که ما به آنها معتقدیم و در بر دارنده نقش باورها، هنجارها، عقاید و ارزش ها در فعالیت هایی است که بر عهده میگیریم . در واقع به واسطه هوش معنوی است که ما به سوال سازی در ارتباط با مسایل اساسی و مهم پرداخته و به وسیله آن در زندگی خویش تغییراتی ایجاد میکنیم(ابراهیمی،1386) .

 

علاوه بر هوش معنوی یکی دیگر از مفاهیم هوش که به عنوان جدیدترین تحول در زمینه فهم رابطه تعقل و هیجان است و از آن به عنوان ماشه چکان یک انقلاب بزرگ در زمینه ارتقای بهداشت روانی یاد می شود، مفهوم هوش هیجانی است. ساولووی و مایر در پاسخ به این سئوال که چرا دو فرد با هوش بهر مساوی می توانند به سطوح کاملا متفاوتی از پیشرفت و خوشبختی برسند، برای اولین بار اصطلاح هوش هیجانی را مطرح نمودند . هوش هیجانی را می توان به عنوان یک متغییر که قابلیت یادگیری و آموزش دارد در نظر گرفت . هوش هیجانی از مولفه های گوناگونی تشکیل شده است که هر کدام نقشی را در نظم دادن به احساسات و هیجانات بازی میکنند . با توجه به اینکه هوش هیجانی متغیری درون فردی است که هر فردی آنرا داراست ، می توان با یافتن راه و روش هایی باعث افزایش هوش هیجانی افراد تا از این طریق شاید بتوان بهزیستی افراد را افزایش داد از مولفه های هوش هیجانی میتوان به کنترل تکانه، تحمل فشار ،خود آگاهی هیجانی و … اشاره کرد (خویشتن دار ،1385)

فابریکاتور(2012) در مطالعه خود دریافت که معنویت بر رضایتمندی کلی زندگی تاثیر می گذارد. معنویت شخصی به طور موثقی رضایت مندی بیشتر از زندگی را پیش بینی می کند . همچنین به عنوان یک مکانیسم سازگاری ارزیابی می شود که به آنها کمک می کند که نسبت به کسانی که سطح پایین تری از معنویت شخصی را دارا هستند، بهتر و آسان تر عوامل تنش زا را کنترل کنند.

در پژوهشی دیگر نزل (2004) نیز نشان داد که ابعاد مذهبی بودن با رضایت زندگی بالاتر مرتبط است و افراد مذهبی در اقوام مذهبی شادترند. همچنین احدی ، نریمانی و آسیایی ( 1386) در پژوهشی به تعیین ارتباط هوش هیجانی ، سبک های اسنادات و خودکارآمدی با رضایت از زندگی در زنان شاغل شهرستان بجنورد پرداختند. نتایج نشان داد که بین هوش هیجانی و خودکارآمدی با رضایت از زندگی رابطه مثبت معنادار وجود دارد. اما بین سبک های اسنادات و رضایت از زندگی رابطه معنی داری دیده نشد. بنظر می رسد که هوش هیجانی و هوش معنوی زمینه ساز دست یابی انسان به معنای زندگی هستند معنای زندگی از سه جنبه هدف داری ، ارزشمندی و کارکرد زندگی یکی از مهمترین پرسش های بشر و به گفته برخی فیلسوفان مهمترین پرسش بشر است (احمدی،1388).  بنابراین هدف پژوهش حاضر پاسخ گویی به این سئوال است که آیا بین هوش هیجانی و هوش معنوی با رضایت از زندگی رابطه وجود دارد؟

اهمیت و ضرورت پژوهش

در دهه های اخیر مفهوم معنویت و کاربردهای آن در دنیا و بخصوص در جوامع غرب اهمیت زیادی یافته است، به طوری که مفاهیمی همچون خدا، مذهب، معنویت و … که موضوعاتی خصوصی قلمداد می‌شدند، وارد تحقیقات علمی و مباحث آکادمیک در حوزه علوم انسانی شده‌اند. هوشی که انسانها از طریق آن مسائل مربوط به معنا و ارزشها را حل کرده، زندگی و فعالیت‌های خود را در زمینه‌ای وسیع‌تر، غنی‌تر و معنا دارتر می‌دهند و به کمک آن تشخیص می‌دهند که کدام اقدامات یا کدام مسیرها معنادارتر از دیگری باشند.

بنابراین اهمیت و ضرورت طرح معنویت و به ویژه هوش معنوی از جهات مختلف در سبز فایل احساس می‌شود. یکی از این ضرورت‌ها در عرصه‌ی انسان شناسی توجه به بعد معنوی انسان از دیدگاه دانشمندان، به ویژه کارشناسان سازمان جهانی بهداشت است که اخیراً انسان را موجودی زیستی، روانی، اجتماعی و معنوی تعریف می‌کند. ضرورت دیگر طرح این موضوع ظهور دوباره کشش معنوی و نیز جست و جوی درک روش‌تری از ایمان و کابرد آن در زندگی روزانه است. پژوهش دربارۀ معنویت امروزه در رشته‌های متنوع از قبیل پزشکی، روان‌شناسی، عصب‌شناسی و علوم شناختی در حال پیشرفت است. برخلاف هوش معنوی، هوش هیجانی موضوعی پر طرفدار در پژوهش‌های مربوط به تفاوت‌های فردی در روانشناسی امروزی بوده و حجم وسیعی از پژوهش‌ها را به خود اختصاص داده است به گونه‌ای که نتایج بدست آمده از این پژوهش‌ها حاکی از آن است که هوش هیجانی عامل مؤثر و تعیین کننده در بر آینده های زندگی واقعی افراد است . اصطلاح هوش هیجانی را می‌توان برای بیان کیفیت و درک احساسات افراد، همسوی با احساسات دیگران و توانایی اداره و مطلوب خلق و خو بکاربردو در حقیقت این هوش مشتمل بر شناخت احساسات خویش و دیگران و استفاده از آنها برای اتخاذ تصمیمات مناسب در زندگی است. هوش هیجانی یا توانایی هدایت هیجان‌های شخصی در تعاملات فردی، پیش‌بینی کننده موفقیت افراد در زندگی و نحوه برخورد مناسب با استرس‌هاست و نحوه استفاده از هیجانات به بهترین شکل برای داشتن زندگی ایده آل که موجب رضایت فرد از زندگی شود. با توجه به اینکه رضایت از زندگی به عنوان یکی از مؤلفه‌های شناختی در بهزیستی ذهنی و همچنین به عنوان یک متغیر روان شناختی مهم متأثر از عواملی هم چون هوش هیجانی و هوش معنوی است، ضرورت دارد  که محققان بیش از گذشته نسبت به شناسایی پیش‌بینی کننده‌های رضایت از زندگی که می‌توانند دربهره‌مندی ازدواج‌های یک کشور از نشاط و سلامت مؤثر باشند اقدام نموده و زمینه پرورش آنها را فراهم سازند.

.Diener  , oishi & lucas

.Cummins

Bonanno

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت
 [ 10:47:00 ب.ظ ]




فهرست مطالب

عنوان                                                                                         شماره صفحه

چکیده

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1. مقدمه. 2

1-2. بیان مسئله……………………………………………………………………………………………………. 3

1-3. متغیرها 4

1-3-1. متغیرمستقل: راهکارها………………………………………………………………………….. 4

1-3-2. متغیرتابع: طرح‌های همکاری (امانت بین کتابخانه ای،اشتراک منابع) 4

1-4. اهمیت وضرورت تحقیق.. 4

1-5. اهداف تحقیق……………………………………………………………………………………………….. 5

1-5-1. هدف اصلی……………………………………………………………………………………… 5

1-5-2. اهداف فرعی…………………………………………………………………………………….. 5

1-6. استفاده‌ی کاربردی ازتحقیق.. 6

1-7. فرضیه…………………………………………………………………………………………………………. 6

1-8. سؤال اصلی تحقیق…………………………………………………………………………………………. 6

1-8-1. سؤال‌های تحقیق.. 6

1-9. تعاریف مفهومی وعملیاتی……………………………………………………………………………….. 7

1-9-1. تعریف مفهومی…………………………………………………………………………………. 7

1-9-2. تعریف عملیاتی.. 8

فصل دوم مروری بر ادبیات تحقیق و پیشینه‌تحقیق

2-1. مقدمه………………………………………………………………………………………………………….. 9

2-2. تعریف همکاری.. 9

2-3. ایجادطرح همکاری بین کتابخانه‌ای.. 10

2-4. روش‌های همکاری…………………………………………………………………………………………. 10

2-4-2. همکاری کتابخانه‌هادردانشگاه وروکلاو……………………………………………………. 12

2-5. شرایط لازم برای کسب موفقیت دربرنامه‌های همکاری بین کتابخانه‌ها 14

2-6. انواع همکاری‌های بین کتابخانه‌ای………………………………………………………………………. 15

ادامه‌ی فهرست مطالب

عنوان                                                                                شماره صفحه

2-7. اهداف همکاری بین کتابخانه‌ها 19

2-8. همکاری بین کتابخانه‌ای؛غنی کردن کتابخانه‌های کوچک…………………………………………… 21

2-9. همکاری بین کتابخانه‌هادرمان نه پیشگیری……………………………………………………………. 22

2-10. امانت بین کتابخانه‌ای…………………………………………………………………………………….. 24

2-10-1. ایجادنظام امانت بین کتابخانه‌ای.. 26

2-10-2. رهنمودهای ایفلادرخصوص اصول اجرای امانت بین کتابخانه‌ای وخدمات تحویل مدرک درسطح بین‌الملل  27

2-10-3. اصول ورهنمودهای اجرایی…………………………………………………………………. 28

2-10-3-1. مزایای همکاری بین کتابخانه‌ها………………………………………………………….. 28

2-10-3-2. مزایای کتابخانه‌های مشترک.. 29

2-10-4. پروتکل امانت بین کتابخانه‌ای: پیشرفت وپروژه‌ها 29

2-11. تأثیرنظام‌های رایانه‌ای برخدمات امانت بین کتابخانه‌ای.. 31

2-12. امانت بین کتابخانه‌ای درایران………………………………………………………………………….. 32

2-13. امانت بین کتابخانه‌ای درسایرکشورها 33

2-13-1. ایالات متحدۀآمریکا 33

2-13-1-1. کدامانت برای ایالات متحده،توسط کمیته امانت بین کتابخانه‌ای.. 34

2-13-1-2. پروژۀامانت بین کتابخانه‌ها وتحویل مدرک درآمریکای شمالی……………………. 35

2-13-1-3. مکزیک……………………………………………………………………………………….. 35

2-13-1-4. انگلستان………………………………………………………………………………………. 35

2-13-1-5. استرالیا………………………………………………………………………………………… 36

2-13-1-6. هندوستان. 36

2-13-1-7. دانمارک………………………………………………………………………………………. 37

2-14. اشتراک منابع……………………………………………………………………………………………….. 37

2-14-1.  نکات اساسی درطرح‌های اشتراک منابع………………………………………………… 39

2-14-2. جایگاه اشتراک منابع درتوسعه خدمات کتابداری واطلاع رسانی……………………. 40

2-14-3. استفاده کنندگان چندگانه ازمنابع اطلاعاتی………………………………………………. 41

ادامه‌ی فهرست مطالب

عنوان                                                                                         شماره صفحه

2-14-4. ضرورت ایجاددستگاه‌های اجرایی مناسب………………………………………………. 42

2-14-5. اشتراک منابع، فراهم‌آوری مشترک………………………………………………………… 43

2-14- 5-1. تحویل مدرک واشتراک منابع. 44

2-14-6. محدودیت‌هایی که دراشتراک منابع پیش می‌آید. 44

2-15. پیشینه‌های تحقیق…………………………………………………………………………………………. 45

2-15-1. مطالعات انجام شده درخارج ازایران……………………………………………………… 45

پایان نامه

 

2-15-1-2. مطالعات انجام شده درداخل ایران………………………………………………………. 50

2-15-1-3. جمع‌بندی پیشینه‌های تحقیق……………………………………………………………… 58

فصل سوم: روش اجرای تحقیق

3-1. مقدمه………………………………………………………………………………………………………….. 61

3-2. روش تحقیق.. 61

3-3. جامعه آماری.. 62

3-4. حجم نمونه…………………………………………………………………………………………………… 62

3-5. روش نمونه‌گیری.. 62

3-6. ابزارگردآوری اطلاعات (روایی،پایایی)……………………………………………………………….. 63

3-6-1. ابزارگردآوری اطلاعات……………………………………………………………………….. 63

3-6-2. روایی……………………………………………………………………………………………… 63

3-6-3. پایایی……………………………………………………………………………………………… 63

3-7. روش تجزیه وتحلیل اطلاعات… 64

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها

4-1. مقدمه………………………………………………………………………………………………………….. 66

4-2. پرسش اساسی شماره 1: ویژگی‌های جمعیت شناختی جامعه موردمطالعه ازچه خصوصیاتی برخوردار است؟      67

4-2-1. تعدادکارمندان وجنسیت آنهادرکتابخانه‌های نهادرهبری………………………………… 67

4-2-2. نوع دانشگاه 68

4-2-3. سال تاسیس دانشگاه 69

ادامه‌ی فهرست مطالب

عنوان                                                                                         شماره صفحه

4-2-4. تعداداعضای کتابخانه‌های نهادرهبری………………………………………………………. 70

4-2-5. رشته تحصیلی مسئولین کتابخانه‌های نهادرهبری.. 71

4-2-6. سطح تحصیلاتی مسئولین کتابخانه‌های نهادرهبری……………………………………… 72

4-3. پرسش اساسی شماره 2: وضعیت کنونی منابع وشیوه تهیه آن درکتابخانه‌های نهادرهبری ازچه ویژگی‌هایی برخوردار است؟ 73

4-3-1. انتخاب منابع کتابخانه به چه صورتی انجام می‌شود؟. 73

4-3-2. خریدمنابع برای کتابخانه به چه صورتی انجام می‌شود؟. 74

4-3-3. چندعنوان کتاب درکتابخانه موجوداست؟. 74

4-3-4. منابع موجوددرکتابخانه به چه نحوی ثبت می‌گردند؟. 75

4-3-5. آیامنابع چاپی والکترونیکی کتابخانه درارتباط بانیازهای آموزشی وپژوهشی دانشکده یادانشگاه می‌باشد؟         75

4-3-6.کدام یک ازمواردزیررابرای استفاده کنندگان کتابخانه مشترک هستید؟………………… 76

4-3-7. چه تعدادازنشریات ادواری راآبونه هستید؟. 77

4-3-8. گرایشات موضوعی کتابخانه رابه ترتیب اولویت ازعدد 1 تا 7 مشخص نمائید؟. 78

4-4. پرسش اساسی شماره 3: توانایی مالی کتابخانه‌های نهادرهبری درجهت ایجادطرح‌های همکاری تاچه میزان می‌باشد؟     80

4-4-1. آیاکتابخانه دارای بودجه اختصاصی می‌باشد؟. 80

4-4-2. بودجه اختصاص یافته برای تهیه منابع کتابخانه کافی است؟………………………….. 81

4-4-3. تاچه اندازه متمایل به همکاری درجهت مرتفع نمودن واختصاص منابع مالی درایجادطرح‌های همکاری بین کتابخانه‌ای درکتابخانه‌های نهادرهبری می‌باشید؟. 82

4-4-4. تاچه اندازه طرح‌های همکاری بین کتابخانه‌ای رامی‌شناسید؟. 83

4-5. پرسش اساسی شماره 4 : نیروهای انسانی کتابخانه‌های نهادرهبری تاچه میزان نسبت به اصول همکاری وپذیرش آن ازآمادگی لازمه بهره‌مند می‌باشند؟. 84

4-5-1. به نظرشما امانت بین کتابخانه‌ای تاچه اندازه درتأمین نیازهای اطلاعاتی کاربران مؤثراست؟ 84

 

ادامه‌ی فهرست مطالب

عنوان                                                                                         شماره صفحه

4-5-2. چنانچه طرح همکاری بین کتابخانه‌های نهادرهبری ایجادشودبرای حمایت همه جانبه جهت اجرایی شدن آن ازآمادگی لازم برخوردارهستید؟. 85

4-5-3. اگرسازمان نهادرهبری درجهت کمک به بالابردن کیفیت وتوسعه منابع اطلاعاتی به کنسرسیوم‌های اشتراک منابع دانشگاهی بپیوندد، به نظرشمادرجهت اهداف طرح‌های همکاری بین کنابخانه‌ها، طرح مناسبی خواهدبود؟ 86

4-5-4. درچارچوب قوانین ومقررات کتابخانه، شرایطی که برای ایجادطرح همکاری بین کتابخانه‌های نهادرهبری درنظرگرفته می‌شود رامی‌پذیرید؟. 87

4-6. پرسش اساسی شماره 5 : وضعیت امکانات وتجهیزات موجوددرکتابخانه‌های نهادرهبری تاچه میزان مناسب است؟ 89

4-6-1. چه تعداد دستگاه کامپیوتردرکتابخانه موجوداست؟. 89

4-6-2. آیاازنرم افزارکتابخانه‌ای استفاده می‌کنید؟. 90

4-6-3. برای دسترسی اعضاءبه کتابخانه ومنابع آن ازچه امکاناتی بهره‌برداری می‌کنید؟…… 90

4-6-4. آیا از وجودمنابع الکترونیکی (E- books) درکتابخانه برخوردارهستید؟…………. 91

4-6-5. کتابخانه ازکدام امکانات وتجهیزات جانبی ذیل برخوردار است؟. 92

4-6-6. برای به اشتراک گذاری منابع دربین کنابخانه‌های نهادرهبری،ازکدام نوع مواردفناوری اطلاعاتی بهره‌مند هستید؟ 92

4-6-7. تاچه اندازه امکانات وتجهیزات موجود درکتابخانه‌های نهادرهبری را برای پیاده سازی طرح‌های همکاری مناسب ارزیابی می‌کنید؟. 93

4-7. پرسش اساسی شماره 6 : ساختارومقررات سازمانی نهاد رهبری تا چه میزان از ایجادطرح‌های همکاری استقبال وپشتیبانی می‌کند؟………………………………………………………………………………………………………………. 94

4-7-1. برای ایجاد هماهنگی درهمکاری‌های بین کتابخانه‌ای کدامیک ازمواردزیرضروری است؟به ترتیب اولویت ازعدد 1 تا 5 مشخص نمائید. 94

4-7-2. جهت برقراری همکاری مؤثربین کتابخانه‌هاکدامیک از شرایط واقدامات زیربایدتأمین گردد؟به ترتیب اولویت ازعدد 1 تا 4 مشخص نمائید. 95

4-7-3. انجمن‌های حرفه‌ای نقش مهم وتعیین کننده‌ای درتوسعه همکاری بین کتابخانه‌‌ای دارند. بانظریه موافق هستید؟  97

ادامه‌ی فهرست مطالب

عنوان                                                                                         شماره صفحه

4-8. پرسش اساسی شماره 7: کدام زمینه‌ها درباب همکاری بین کتابخانه‌ها، از ارزش واولویت بیشتری برخوردار است؟ 98

4-8-1. کدام یک ازموارد زیردراستفاده مشترک ازمنابع مهم‌تراست؟به ترتیب اولویت ازعدد 1 تا 5 مشخص نمائید. 98

4-8-2. کدام یک ازموارد زیردرمورد فهرست‌نویسی تعاونی ازاهمیت بیشتری برخوردار است؟به ترتیب اولویت ازعدد 1 تا 4 مشخص نمائید. 99

4-8-3. کدام یک ازموارد زیردرموفقیت اشتراک منابع درکتابخانه‌ها ازاهمیت بیشتری برخوردار است؟به ترتیب اولویت ازعدد 1 تا 4 مشخص نمائید. 101

4-8-4. همکاری واشتراک منابع رادرخصوص چه نوع منابعی ضروری‌ترومهم‌ترمی‌دانید؟به ترتیب اولویت ازعدد 1 تا 6 مشخص نمائید………………………………………………………………………………………………….. 102

4-9. پرسش اساسی شماره 8 : چه راهکارهایی درخصوص ایجاد طرح‌های همکاری درکتابخانه‌های نهادرهبری قابل ارائه هستند؟. 103

4-9-1. کدامیک ازراهکارهای ذکرشده درخصوص ایجاد طرح‌های همکاری درکتابخانه‌های نهادرهبری مفید می‌باشد؟به ترتیب اولویت ازعدد 1 تا 6 مشخص نمائید…………………………………………………………….. 104

4-9-2. باتوجه به ضرورت ایجادطرح‌های همکاری درکتابخانه‌های نهادرهبری،کدام یک ازگزینه‌های زیرراپیشنهاد می‌دهید؟به ترتیب اولویت ازعدد 1 تا 4 مشخص نمائید. 106

4- 10. سؤال بازتحقیق.. 107

4-11. آزمون فرضیه‌های پژوهش… 108

4- 11-1. آزمون فرضیه اول……………………………………………………………………………. 108

4- 11-2. آزمون فرضیه دوم……………………………………………………………………………. 108

فصل پنجم: نتیجه‌گیری و پیشنهادات

5-1. مقدمه………………………………………………………………………………………………………….. 112

5-2. یافته‌های تحقیق…………………………………………………………………………………………….. 112

5-3. بحث ونتیجه‌گیری………………………………………………………………………………………….. 119

5-5. پیشنهادهای تحقیق…………………………………………………………………………………………. 120

5-5-1. پیشنهادهای اجرایی…………………………………………………………………………….. 120

ادامه‌ی فهرست مطالب

عنوان                                                                                         شماره صفحه

5-5-2. پیشنهادهایی برای آینده……………………………………………………………………………… 120

5-6. محدودیت‌های پژوهش……………………………………………………………………………………….. 121

5-6-1. محدودیت‌های در اختیار محقق……………………………………………………………………. 121

5-6-2. محدودیت‌های خارج از اختیار تحقیق……………………………………………………………. 121

منابع و مأخذ

فهرست منابع فارسی………………………………………………………………………………………………………………. 124

فهرست منابع انگلیسی………………………………………………………………………………………………………….. 128

پیوست‌

چکیده انگلیسی

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                    شماره صفحه

جدول 4-1: توزیع فراوانی ودرصدتعدادکارمندان کتابخانه‌های مورد بررسی وجنسیت آنها 67

جدول 4-2 توزیع فراوانی ودرصدنوع دانشگاه‌های مورد بررسی به لحاظ کتابخانه‌های نهاد رهبری درغرب کشور 68

جدول 4-3: توزیع فراوانی ودرصد سال تاسیس دانشگاه‌های مورد بررسی به لحاظ کتابخانه‌های نهاد رهبری درغرب کشور 69

جدول 4-4: توزیع فراوانی ودرصدتعداداعضاءکتابخانه‌های نهادرهبری دردانشگاه‌های غرب کشور 70

جدول 4-5: توزیع فراوانی ودرصدرشته تحصیلی مسئولین کتابخانه‌های نهاد رهبری دردانشگاه‌های غرب کشور 71

جدول 4-6: توزیع فراوانی ودرصدسطح تحصیلاتی مسئولین کتابخانه‌های نهاد رهبری دردانشگاه‌های غرب کشور 72

جدول 4-7: توزیع فراوانی ودرصدشیوه انتخاب منابع واطلاعات توسط کتابخانه های نهاد رهبری دردانشگاه های غرب کشور. 73

های غرب کشور 74

جدول 4-9: توزیع فراوانی ودرصد تعداد عناوین کتب موجود در کتابخانه‌های نهادرهبری دانشگاه‌های غرب کشور. 74

جدول 4-10 : توزیع فراوانی ودرصدشیوه ثبت منابع موجوددرکتابخانه های نهاد رهبری دانشگاه های غرب کشور. 75

جدول 4-11:توزیع فراوانی ودرصدمیزان ارتباط منابع چاپی والکترونیکی بانیازهای آموزشی وپژوهشی درکتابخانه‌های نهاد رهبری دانشگاه‌های غرب کشور 75

جدول 4-12 : آزمون تی – استیودنت تک نمونه‌ای نتایج بدست آمده ازنظرات درباب ارتباط منابع چاپی والکترونیکی بانیازهای آموزشی وپژوهشی درکتابخانه‌های نهاد رهبری دانشگاه‌های غرب کشور. 76

جدول 4-13:توزیع فراوانی ودرصداشتراک مواد درکتابخانه‌های نهادرهبری غرب کشور 76

جدول 4-14: توزیع فراوانی ودرصدتعدادآبونمان نشریات ادواری درکتابخانه‌های نهاد رهبری دانشگاه‌های غرب کشور. 77

 

ادامهی فهرست جداول

عنوان                                                                                         شماره صفحه

جدول 4-15: توزیع فراوانی ودرصدگرایشات موضوعی منابع درکتابخانه‌های نهاد رهبری دانشگاه‌های غرب کشور 78

جدول 4- 16: خروجی آزمون فریدمن جهت سنجش رتبه های میانگین گرایشات موضوعی منابع درکتابخانه‌های نهاد رهبری دانشگاه‌های غرب کشور 79

جدول 4-17:  توزیع فراوانی ودرصدبرخوردارای ودارابودن بودجه اختصاصی درکتابخانه‌های نهاد رهبری دانشگاه‌های غرب کشور. 80

جدول 4-18:  توزیع فراوانی ودرصدکفایت بودجه اختصاصی درکتابخانه‌های نهادرهبری دانشگاه‌های غرب کشور. 81

جدول 4-19 : آزمون تی – استیودنت تک نمونه‌ای نتایج بدست آمده ازنظرات، درباب کفایت بودجه اختصاصی درکتابخانه‌های نهاد رهبری دانشگاه‌های غرب کشور. 81

جدول 4-20:  توزیع فراوانی ودرصدتمایل به همکاری درجهت مرتفع نمودن واختصاص منابع مالی درایجادطرح‌های همکاری بین کتابخانه‌ای درکتابخانه‌های نهاد رهبری . 82

جدول 4-21 : آزمون تی – استیودنت تک نمونه‌ای نتایج بدست آمده ازنظرات،تمایل به همکاری درجهت مرتفع نمودن واختصاص منابع مالی درایجادطرح‌های همکاری بین کتابخانه‌ای درکتابخانه‌های نهاد رهبری. 82

جدول 4-22:  توزیع فراوانی ودرصدمیزان شناخت طرح‌های همکاری بین کتابخانه‌ای توسط کارمندان کتابخانه‌های نهاد رهبری. 83

جدول 4-23 : آزمون تی – استیودنت تک نمونه ای نتایج بدست آمده ازنظرات، درباب میزان شناخت طرح‌های همکاری بین کتابخانه ای توسط کارمندان کتابخانه های نهاد رهبری .. 83

جدول 4-24:  توزیع فراوانی ودرصدمیزان تاثیرامانت بین کتابخانه‌ای درتأمین نیازهای اطلاعاتی کاربران ازنظرکارمندان کتابخانه‌های نهاد رهبری غرب کشور 84

جدول 4-25 : آزمون تی – استیودنت تک نمونه ای نتایج بدست آمده ازمیزان تاثیرامانت بین کتابخانه‌ای درتأمین نیازهای اطلاعاتی کاربران ازنظرکارمندان کتابخانه‌های نهادرهبری غرب کشور 85

جدول 4-26:  توزیع فراوانی ودرصدمیزان آمادگی برای اجرایی شدن طرح همکاری بین کتابخانه‌های نهاد رهبری درغرب کشور 85

 

ادامهی فهرست جداول

عنوان                                                                                         شماره صفحه

جدول 4-27 : آزمون تی – استیودنت تک نمونه‌ای نتایج بدست آمده ازمیزان آمادگی برای اجرایی شدن طرح همکاری بین کتابخانه‌های نهاد رهبری درغرب کشور 86

جدول 4-28:  توزیع فراوانی ودرصدمیزان آمادگی برای پیوستن به کنسرسیوم های اشتراک منابع درکتابخانه‌های نهادرهبری درغرب کشور 86

جدول 4-29 : آزمون تی – استیودنت تک نمونه ای نتایج بدست آمده ازمیزان آمادگی برای پیوستن به کنسرسیومهای اشتراک منابع درکتابخانه‌های نهاد رهبری غرب کشور 87

جدول 4-30:  توزیع فراوانی ودرصدمیزان پذیرش شرایط ایجاد طرحهای همکاری بین کتابخانه ای درچارچوب قوانین ومقررات ازطرف کارمندان کتابخانه‌های نهاد رهبری غرب کشور 87

جدول 4-31 : آزمون تی – استیودنت تک نمونه ای نتایج بدست آمده ازمیزان پذیرش شرایط ایجاد طرح‌های همکاری بین کتابخانه ای درچارچوب قوانین ومقررات ازطرف کارمندان کتابخانه‌های نهاد رهبری غرب کشور 88

جدول 4-32:  توزیع فراوانی ودرصداولویت‌ها درطرح‌های همکاری بین کتابخانه‌ای کتابخانه‌های نهاد رهبری غرب کشور 88

جدول 4-33: خروجی آزمون فریدمن جهت سنجش اولویت‌ها درطرح‌های همکاری بین کتابخانه‌ای کتابخانه‌های نهادرهبری غرب کشور 89

جدول 4-34:  توزیع فراوانی ودرصدمیزان تعداد دستگاه کامپیوترموجود درکتابخانه‌های نهاد رهبری غرب کشور 89

جدول 4-35:  توزیع فراوانی ودرصدمیزان استفاده ازنرم افزارکتابخانه‌ای درکتابخانه های نهاد رهبری غرب کشور 90

جدول 4-36:  توزیع فراوانی ودرصدامکانات دسترسی اعضاء به کتابخانه ومنابع آن درکتابخانه‌های نهاد رهبری غرب کشور 90

)درکتابخانه‌های نهاد رهبری غرب کشور 91

)درکتابخانه‌های نهاد رهبری غرب کشور 91

 

ادامهی فهرست جداول

عنوان                                                                                         شماره صفحه

جدول 4-39:  توزیع فراوانی ودرصد برخورداربودن کتابخانه‌های نهاد رهبری دانشگاه‌های غرب کشور از امکانات وتجهیزات جانبی برای کتابخانه 92

جدول 4-40:  توزیع فراوانی ودرصد بهره مند بودن کتابخانه‌های نهاد رهبری دانشگاه‌های غرب کشورازمواردفناوری اطلاعاتی برای به اشتراک گذاری منابع کتابخانه 92

جدول 4-41:  توزیع فراوانی ودرصدارزیابی ازامکانات وتجهیزات موجود درکتابخانه‌های نهاد رهبری برای پیاده سازی طرح‌های همکاری مناسب. 93

جدول 4-42: آزمون تی – استیودنت تک نمونه‌ای نتایج بدست آمده ازامکانات وتجهیزات موجود درکتابخانه‌های نهاد رهبری برای پیاده سازی طرح‌های همکاری مناسب  93

جدول 4-43:  توزیع فراوانی ودرصدایجادهماهنگی درهمکاری بین کتابخانه‌ای درکتابخانه‌های نهاد رهبری دانشگاه‌های غرب کشور 94

جدول 4- 44:خروجی آزمون فریدمن جهت ایجادهماهنگی درهمکاری بین کتابخانه‌ای درکتابخانه‌های نهادرهبری دانشگاه‌های غرب کشور 95

جدول 4-45:  توزیع فراوانی ودرصدجهت برقراری همکاری مؤثربین کتابخانه‌هادرکتابخانه‌های نهاد رهبری دانشگاه‌های غرب کشورکه کدام یک از شرایط واقدامات تأمین شود 95

جدول 4- 46:خروجی آزمون فریدمن جهت برقراری همکاری مؤثربین کتابخانه‌هادرکتابخانه‌های    نهاد رهبری دانشگاه‌های غرب کشورکه یکی ازشرایط واقدامات تأمین شود 96

جدول 4-47: توزیع فراوانی ودرصدنقش انجمن‌های حرفه‌ای درتوسعه همکاری بین کتابخانه‌ای، کتابخانه‌های نهادرهبری دانشگاه‌های غرب کشور 97

جدول 4-48: آزمون تی – استیودنت تک نمونه ای نتایج بدست آمده ازنقش انجمن‌های حرفه‌ای درتوسعه همکاری بین کتابخانه‌ای، کتابخانه‌های نهادرهبری دانشگاه‌های غرب کشور 97

جدول 4-49:  توزیع فراوانی ودرصدمواردمهم دراستفاده مشترک ازمنابع درکتابخانه‌های نهادرهبری دانشگاه‌های غرب کشور 98

جدول 4- 50: خروجی آزمون فریدمن جهت مواردمهم دراستفاده مشترک ازمنابع درکتابخانه‌های نهادرهبری دانشگاه‌های غرب کشور 99

جدول 4-51:  توزیع فراوانی ودرصدمواردپراهمیت درموردفهرست نویسی تعاونی درکتابخانه‌های نهاد رهبری دانشگاه‌های غرب کشور 99

ادامهی فهرست جداول

عنوان                                                                                         شماره صفحه

جدول 4- 52: خروجی آزمون فریدمن جهت درموردفهرست‌نویسی تعاونی درکتابخانه‌های نهادرهبری دانشگاه‌های غرب کشور 100

جدول 4-53:  توزیع فراوانی ودرصداولویت هادرمواردپراهمیت موفقیت اشتراک منابع درکتابخانه های نهادرهبری غرب کشور 101

جدول 4-54:خروجی آزمون فریدمن جهت سنجش مواردپراهمیت موفقیت اشتراک منابع درکتابخانه‌های نهادرهبری غرب کشور 101

جدول 4-55:  توزیع فراوانی ودرصدمنابع مهم درهمکاری واشتراک منابع کتابخانه‌های نهاد رهبری دانشگاه‌های غرب کشور 102

جدول 4- 56:خروجی آزمون فریدمن جهت منابع مهم درهمکاری واشتراک منابع کتابخانه‌های نهاد رهبری دانشگاه‌های غرب کشور 103

جدول 4-57:  توزیع فراوانی ودرصدراهکارهای موردنظردرایجادطرح‌های همکاری مابین کتابخانه‌های نهادرهبری دانشگاه‌های غرب کشور 104

جدول 4- 58 : خروجی آزمون فریدمن جهت راهکارهای موردنظردرایجادطرح‌های همکاری مابین کتابخانه‌های نهاد رهبری دانشگاه‌های غرب کشور 105

هادرخصوص پیشنهاد موارد برای ضرورت ایجاد طرح‌های همکاری درکتابخانه‌های نهادرهبری. 106

جدول 4- 60 : خروجی آزمون فریدمن جهت پیشنهاد موارد برای ضرورت ایجاد طرح‌های همکاری درکتابخانه‌های نهاد رهبری. 106

جدول 4- 61: آزمون همبستگی پیرسون بین میزان تحصیلات وشناخت نسبت به طرح‌های همکاری. 108

جدول 4- 62.آزمون تی– استیودنت جهت مقایسه میانگین عوامل مربوط به آمادگی وشناخت نسبت به طرح‌های همکاری. 109

 

فهرست نمودارها

عنوان                                                                                         شماره صفحه

نمودار 4-1: توزیع فراوانی ودرصدتعدادکارمندان کتابخانه‌های مورد بررسی وجنسیت آنها درکتابخانه‌های نهاد رهبری غرب کشور. 68

نمودار 4-2: توزیع فراوانی ودرصد نوع دانشگاه های مورد بررسی به لحاظ کتابخانه‌های نهاد رهبری درغرب کشور 69

نمودار4-3: توزیع فراوانی ودرصدسال تاسیس دانشگاه‌های موردبررسی به لحاظ کتابخانه‌های نهاد رهبری در غرب کشور 70

نمودار 4-4: توزیع فراوانی ودرصد تعداداعضاءکتابخانه‌های نهاد رهبری دردانشگاه‌های غرب کشور. 71

نمودار 4-5: توزیع فراوانی ودرصدرشته تحصیلی مسئولین کتابخانه‌های نهاد رهبری دردانشگاه‌های غرب کشور 72

نمودار 4-6: توزیع فراوانی ودرصدسطح تحصیلاتی مسئولین کتابخانه‌های نهادرهبری دردانشگاه‌های غرب کشور 73

نمودار 4-7: توزیع فراوانی ودرصداشتراک مواد درکتابخانه های نهاد رهبری غرب کشور. 77

نمودار 4-8: توزیع فراوانی ودرصدگرایشات موضوعی منابع درکتابخانه‌های نهاد رهبری دانشگاه‌های غرب کشور 80

 

فصل اول

کلیات تحقیق

 

1-1. مقدمه

گسترش دانش بشری، محدودیت امکانات مالی و فیزیکی کتابخانه ­ها و افزایش روزافزون بهای منابع اطلاعاتی، کتابخانه ­ها را در زمینه تهیه‌ی منابع اطلاعاتی مورد نیاز کاربران خود با مشکل مواجه ساخته است؛ به گونه­ ای که امروزه هیچ کتابخانه­ای نمی ­تواند نیازهای اطلاعاتی مراجعان خود را به تنهایی برآورده سازد. و خودکفا بودن کتابخانه ­ها، به مفهوم در اختیار داشتن همه‌ی مدارک، نه امکان پذیر و نه مقرون به صرفه است. از این رو سیاست کتابخانه ­ها از مالکیت بر منابع، به دسترسی به منابع اطلاعاتی تغییر کرده است. همکاری بین کتابخانه­ای اصطلاحی جامع برای طیف گسترده‌ای از فرایندهایی است که درجریان آن گروهی از کتابخانه ­ها برای بهره ­برداری بیشتر از منابع خود در شکل­های گوناگون مانند فهرست نویسی تعاونی، تبادل اطلاعات کتاب‌شناختی، فهرستگان، اشتراک منابع ، امانت بین کتابخانه­ای آی. ال.ال و مانند آن با یکدیگر به همکاری می­پردازند. همکاری بین کتابخانه­ای ممکن است یک منظوره و یا چند منظوره باشد. در همکاری یک منظوره، کتابخانه ­های عضو تنها از یک نوع همکاری مانند فهرست نویسی تعاونی و یا امانت بین کتابخانه­ای بهره می­برند. در حالی که در همکاری چند منظوره، این کتابخانه ­ها در دو یا چند زمینه با یکدیگر همکاری می­ کنند. سابقه همکاری بین کتابخانه­ای در جهان ظاهراً به نخستین کنفرانس کتابداران در 1853 باز می­گردد که در آن پیشنهادی مبنی بر فهرستگان ملی ان، یو، سی مطرح گردید، اما اقدامات اساسی و برنامه ­ریزی شده در این زمینه پس از جنگ جهانی دوم آغاز شد. همکاری بین کتابخانه­ای از جنبه­ های مختلف قابل تأمل و بررسی است. مهم‌ترین آنها همکاری در سازماندهی منابع و مجموعه‌سازی است (بهمن آبادی، 1389، 1).

به نظر می‌رسد همکاری در بین کتابخانه‌ها در هر نوع و اندازه‌ای که باشد تفاوت ندارد. اگر کتابخانه‌های همکار با هم، هم موضوع باشند یعنی اکثر منابع و اطلاعات موجود در کتابخانه‌ها در یک حوزه‌ی خاص باشد بهتر می‌توانند در طرح‌های همکاری مشارکت داشته باشند و حتی الامکان در به اشتراک گذاری منابع خود نیز راه‌‌هایی در پیش بگیرند. تا ضمن بهره‌مندی از مزایا و امکانات مشارکت در همکاری، به کاربران و استفاده کنندگان خود خدمات بهتر ارائه دهند. در مورد اشتراک منابع، هنگامی که منابع خود را به اشتراک می‌گذارند کاربران هر کتابخانه می‌توانند از منابع و اطلاعات دیگر کتابخانه‌ها نیز استفاده نمایند. از طریق مجموعه‌سازی، خدمات تحویل مدرک، امانت بین کتابخانه‌ای و اشتراک منابع در کتابخانه‌های کوچک، مانند کتابخانه‌های نهاد رهبری دانشگاه‌ها به مجموعه اطلاعات، در رابطه با انتظارات و نیاز جامعه کمک می‌شود. و این پدیده، در بین کتابخانه‌ها سبب می‌شود به شبکه‌ای نمودن آنها نیز در آینده‌ی نزدیک بتوان اندیشید. که از طریق شبکه، اطلاعات و منابع سریع‌تر و قابل دسترس‌تر در اختیار کاربران قرار گیرد. جامعه‌ی استفاده کننده در این کتابخانه‌ها را دانشجویان، اساتید و پژوهشگران تشکیل می‌دهند که با این اقدام کارایی کتابخانه‌ها در جهت تهیه منابع و اطلاعات مورد نیاز آنان به صورت شایسته انجام می‌شود.

1-2. بیان مسئله

همکاری میان کتابخانه ­ها عبارت است از: «کار مشترک میان دو یا چند کتابخانه به منظور تهیه و تدارک خدمات بهتر برای مراجعان با بهره گرفتن از امکانات و فناوری مناسب» (نشاط، 1382، 7).

همکاری میان کتابخانه ­ها ممکن است مربوط به دو کتابخانۀ عمومی در دو شهر کوچک مجاور هم به قصد امانت گرفتن متقابل کتاب برای شهروندان هر دو شهر یا ارتباط و همکاری چند کتابخانه‌ی دانشگاهی در همان مجموعه باشد که با توجه به موافقت­نامه­ای مشترک، اقدام به مجموعه‌سازی می­ کنند تا بدین طریق ورود کتاب­های تکراری را کاهش دهند و از بودجۀ خود به نحو مؤثرتر و کارآمدتری استفاده کنند. این همکاری می ­تواند به منظور تهیه‌ی کارت­های فهرست‌نویسی برای جامعۀ کتابداری باشد که در سطح وسیع انجام می­گیرد. ایجاد هماهنگی در مجموعه‌سازی و همکاری­های بین کتابخانه­ای در تهیه انواع مختلف منابع یکی دیگر از اقداماتی است که به منظور مقابله با مشکلات رشد سریع اطلاعات و عدم تسهیلات مالی، نیروی انسانی و فضا پیش بینی شده است. البته به رغم مشکلات مذکور نباید خدمات جامع و کامل اطلاع‌رسانی به مراجعان و پژوهشگران در کتابخانه ­ها دچار وقفه و اخلال شود (همان، 10).

امانت بین کتابخانه­ای نوع دیگری از همکاری بین کتابخانه­ای است که در حیطه‌ی اشتراک منابع مطرح می‌شود. در نظام امانت بین کتابخانه­ای مراجعان هر کتابخانه می­توانند به شکل غیر مستقیم به منابع اطلاعاتی سایر کتابخانه ­ها دسترسی پیدا کنند. هنگامی که کتاب یا مدرک توسط یکی از اعضای کتابخانه به امانت رفته یا به دلایل دیگری دسترسی به آن امکان پذیر نباشد و یا اصولاً کتابخانه فاقد آن مدرک باشد، می ­تواند آن را به صورت امانت از کتابخانۀ دیگری درخواست کند. این درخواست به صورت کتبی و یا از طریق تلفن، پست تصویری، پست الکترونیکی، و جزء آن طبق شرایط و ضوابط خاصی صورت می‌گیرد. طرح­های امانت بین کتابخانه­ای معمولاً موفقیت آمیزترین رویکردهای همکاری بین کتابخانه­ای هستند. نظام امانت بین کتابخانه‌ای به شیوه‌ی جدید، با پیشرفت حرفه‌ی کتابداری در آمریکا و در اواخر قرن نوزدهم شکل عملی به خود گرفت (دایره المعارف کتابداری و اطلاع‌رسانی،1385،1888، ج 1).

با مشاهداتی که در منابع گوناگون صورت گرفته، با توجه به روند رو به رشد تولیدات علمی که تولید کننده اصلی اطلاعات کشورهای پیشرفته هستند، برای افزایش میزان همکاری بین کتابخانه­ای، روش داد وستد، می‌تواند راهگشا باشد. اما برای ایجاد طرح همکاری بین کتابخانه­ای نیاز به یک بستر مناسب است. هرچند که تاکنون پژوهش‌های زیادی در این خصوص صورت گرفته، اما با جدیدیت پیگیری نشده است و در حال حاضر به طور محدودی همکاری بین کتابخانه‌ای وجود دارد. ایجاد نظام همکاری در بین کتابخانه‌ها می‌تواند راه مناسبی باشد برای اینکه بتوانیم همانند کشورهای پیشرفته دست به تولید اطلاعات بزنیم. با اینکه روزانه شاهد بسیاری از نوآوری‌ها در عرصه‌های گوناگون علمی در کشورمان هستیم، ضرورت دارد که در کتابخانه‌ها تبادل اطلاعات به صورت گسترده انجام شود. اگر  بتوانیم نظام همکاری را راه‌اندازی نماییم البته این بار به شکل کاربردی به این مسئله پرداخته شود، می‌شود زمینه‌های مطالعاتی بیشتری را بوجود آورد. ما نیز با انجام تحقیق حاضر درصدد هستیم در بین کتابخانه‌های نهاد رهبری دانشگاه‌های غرب کشور نظام همکاری ایجاد شود.

1-3. متغیرها

 

1-3-1. متغیر مستقل: راهکارها

 

1-3-2. متغیر تابع: طرح­های همکاری (امانت بین کتابخانه­ای، اشتراک منابع)

 

1-4. اهمیت و ضرورت تحقیق

کتابخانه‎های دانشگاهی یکی از مراکز مهم اطلاع‌رسانی در جامعه پژوهشی و علمی می‎باشند. از لحاظ منابع و اطلاعات باید به گونه‎ای باشند که پژوهشگران و محققان جامعه کتابخانه دانشگاهی بتوانند به منابع و اطلاعات مورد نظر خود دستیابی سریع داشته باشند. اهمیت و ضرورت تحقیق حاضر، مشخص نمودن وضعیت کتابخانه‎های نهاد رهبری مستقر در دانشگاه‎های غرب کشور و رسیدن به راهکارهای ایجاد طرح‌های همکاری بین کتابخانه‌ای می‌باشد. منظور از طرح همکاری، امانت بین کتابخانه‌ای و اشتراک منابع  است و هم‌چنین شناسایی منابع و امکانات موجود در کتابخانه‌هاست که با بررسی آنها بتوانیم طرح همکاری را ایجاد نماییم. از آنجایی که این کتابخانه‌ها در محیط دانشگاه قرار دارند و مراجعه کنندگان آنان را دانشجویان و پژوهشگران تشکیل می‎دهند، لذا باید از جایگاه و اهمیت ویژه‎ای برخوردار باشند. در حالیکه هر کدام از این کتابخانه‎ها دارای منابع اندکی هستند به گونه‎ای که در اکثر موارد پاسخگوی نیاز مراجعان نمی‎باشند. با همکاری و مشارکت، کتابخانه‌ها منابع اطلاعاتی را به صورت امانت در اختیار کاربران و مراجعان خود قرار ‎می‌دهند. و این در حالی است که در هزینه‎های خرید منابع نیز صرفه جویی بوجود می‎آید. صرفه جویی به معنی اینکه چون توان خرید منابع را ندارند، از امکانات موجود طرح همکاری می‌توانند استفاده نمایند.کتابخانه‎های نهاد رهبری از جمله کتابخانه‎های هم موضوع می‎باشند که به راحتی می‎توانند منابع و اطلاعات خود را به اشتراک گذاشته و از خدمات آن بهره‎مند شوند که در نهایت رضایت مراجعان و استفاده کنندگان از کتابخانه را برآورده سازند.

1-5. اهداف­تحقیق

 

1-5-1. هدف اصلی

هدف اصلی در این تحقیق، ارائه برخی راهکارهای ایجاد طرح‌های همکاری (امانت بین کتابخانه­ای، اشتراک منابع) در کتابخانه ­های نهاد رهبری دانشگاه­های غرب کشور می­باشد.

1-5-2. اهداف فرعی

 

  1. شناسایی خصوصیات و ویژگی‌های جمعیت شناختی جامعه مورد مطالعه؛

2.شناسایی وضعیت کنونی منابع، ویژگی‌ها و شیوه‌ی تهیه‌ی آن در کتابخانه‌های نهاد رهبری؛

  1. شناسایی توانایی مالی کتابخانه‌های نهاد رهبری در جهت ایجاد طرح‌های همکاری؛

4.تعیین کتابخانه‌های نهاد رهبری از نظر نیروی انسانی نسبت به میزان آمادگی پذیرش اصول همکاری؛

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت
 [ 10:47:00 ب.ظ ]




بیان مساله. 3

اهمیت وضرورت تحقیق.. 6

اهداف تحقیق.. 10

هدف های جزئی.. 10

تعاریف مفهومی و عملیاتی اصطلاحات پژوهش… 10

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش

مقدمه. 17

آموزش های فنی و حرفه‌ای.. 17

تاریخچه آموزش های فنی و حرفه‌ای.. 21

ضرورت آموزش های فنی و حرفه‌ای.. 26

انواع اصلی نظام آموزش فنی و حرفه‌ای.. 30

1- نظام آموزش حرفه‌ای.. 30

2- نظام حرفه آموزی بازار کار یا آموزش مبتنی بر مرکز حرفه آموزی.. 31

3- نظام حرفه‌ای آموزی بنگاه اقتصادی.. 32

تفاوت شیوه های مختلف آموزش و حرفه آموزی.. 33

1-آموزش حرفه‌ای یا مدرسه محور. 33

2- حرفه آموزی بازار کار یا آموزش مبتنی بر مرکز. 33

3- حرفه آموزی بنگاه اقتصادی(درون بنگاهی) 34

ورودی ها، فرایندهای آموزشی و خروجی های آموزش های فنی و حرفه ای.. 35

فراگیران دوره های آموزش های فنی و حرفه‌ای.. 35

مربیان و مدرسان دوره های آموزش های فنی و حرفه‌ای.. 35

خروجی های دوره های آموزش های فنی و حرفه‌ای.. 35

آموزش های فنی و حرفه‌ای در ایران. 36

دلایل ایجاد نظام مهارت آموزی در ایران و اصول حاکم بر آن. 40

سند راهبردی مهارت و فناوری سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای.. 42

مراکز آموزش فنی و حرفه‌ای.. 48

1-آموزش در مراکز  ثابت… 48

الف) آموزش در زندان ها 49

ب) آموزش در پادگان ها 49

2- آموزش در واحدهای سیار. 49

3- آموزش در صنایع. 50

الف- آموزش در مراکز جوار کارگاهی و بین کارگاهی.. 50

ب- آموزش من کار. 50

ج- آموزش خودیاری فنی.. 50

4- آموزش در مراکز آزاد فنی و حرفه‌ای.. 51

استفاده از شبیه سازی برای مهارت آموزی.. 51

مزایای استفاده از شبیه سازی در مهارت آموزی.. 52

وضعیت نظام آموزش فنی و حرفه‌ای ایران و چالش های آن. 53

چالش های های بیرونی و درونی سیستم های آموزش فنی و حرفه ای ایران. 59

الف) چالش های درونی سیستم آموزش فنی و حرفه‌ای: 59

ب- چالش های بیرونی سیستم آموزش فنی و حرفه‌ای: 60

سایر چالش های پیش رو. 62

تاثیر جهانی شدن  در آموزش های فنی و حرفه‌ای.. 65

1- آینده ی مهارت سازی: مسائل فشار زا و ارزیابی ها 66

2- ارتقا مهارت های نیروی کار. 67

3- فرصت ها و ظرفیت های اجتماعی.. 67

چالش های آموزش فنی و حرفه‌ای در قرن بیست و یکم. 68

1- اقتصاد آموزش حرفه‌ای.. 69

2- موقعیت اجتماعی آموزش حرفه‌ای.. 70

3- جنبه های منطقه ای و بین اللملی آموزش حرفه‌ای.. 71

2- معرفی سطوح آموزش های فنی و حرفه‌ای.. 72

گواهی مهارت درجه دو. 72

گواهی مهارت درجه یک… 72

گواهی مهارت تخصصی (طرح 18 ماهه) 72

معرفی طرح آموزش ممتاز (طرح 18 ماهه) : 73

مقدمه. 73

اجرای اولین دوره آموزش نمونه کارگر ماهر. 76

ویژگی‌های آموزش های طرح 18 ماهه. 79

3- کارایی.. 80

4- پیشینه تحقیق.. 83

تحقیقات داخلی.. 83

تحقیقات خارجی.. 87

پیشینه پژوهشی کارایی.. 88

تحقیقات داخلی.. 88

تحقیقات خارجی.. 90

فصل سوم: روش شناسی پژوهش

مقدمه. 94

روش شناسی پژوهش… 94

پایان نامه و مقاله

 

جامعه، نمونه و ذینفعان. 97

نمونه و روش نمونه گیری.. 98

حجم نمونه در بخش کمی پژوهش… 99

حجم نمونه در بخش کیفی.. 100

ابزار گردآوری داده ها 101

ابزار گردآوری داده ها در بخش کمی پژوهش… 101

روال مصاحبه. 106

تجزیه و تحلیل داده ها 107

بخش کمی.. 107

بخش کیفی.. 107

فصل چهارم: یافته­ های پژوهش

  1. یافته های توصیفی مربوط به ویژگی های نمونه تحقیق.. 110

2- یافته های مربوط به کارآموزان. 111

2-3-  مقیاس توانمندی مربیان از دیدگاه مربیان. 136

3-3 مقیاس امکانات و تجهیزات از دیدگاه مربیان. 138

5-3- مقیاس نیاز بازار کار از دیدگاه مربیان. 145

4- یافته های مربوط به مدیران و کارشناسان. 147

5-4- مقیاس نیاز بازار کار از دیدگاه مدیران و کارشناسان. 158

2-5- مقیاس توانمندی مربیان از دیدگاه کارفرمایان. 164

3-5- مقیاس امکانات و تجهیزات مرکز از دیدگاه کارفرمایان. 166

4-5- مقیاس استاندارد آموزشی از دیدگاه کارفرمایان. 169

5-5- مقیاس نیاز بازار کار از دیدگاه کارفرمایان. 171

نتیجه گیری کلی از دیدگاه های کارآموزان، مربیان، مدیران-کارشناسان و کارفرمایان. 175

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

مقدمه. 178

محدودیت های تحقیق.. 226

پیشنهادهای پژوهشی.. 226

پیشنهادات کاربردی.. 228

منابع فارسی.. 236

منابع انگلیسی.. 248

 

 

 فهرست جداول

عنوان                                                                                            صفحه

جدول 1-2 تعاریف آموزش های فنی و حرفه‌ای.. 20

جدول 2-1- طبقهبندی مهارتهای مورد نیاز در عصر اطلاعات و ارتباطات… 40

جدول 2-2- سرفصل دروس و مهارت های آموزشی در دوره های 18 ماهه. 75

جدول 1-3 مراحل انجام پژوهش را نشان می دهد. 96

جدول شماره 3-3 حجم نمونه در بخش کمی پژوهش… 100

جدول شماره 4-3 : حجم نمونه در بخش کیفی پژوهش… 101

جدول شماره 5-3 : نتایج ضریب پایایی برای هر یک از عوامل تأثیرگذار بر عملکرد اجرایی طرح 18 ماهه در سازمان فنی و حرفه ای شهر اصفهان. 104

جدول 1-4 توزیع کارآموزان بر حسب وضعیت شغلی را نشان می دهد. 110

جدول 2-4 توزیع کارآموزان بر حسب رشته های طرح 18 ماهه مورد مطالعه. 110

جدول 3-4 توزیع کارآموزان طرح 18 ماهه بر حسب مدرک تحصیلی.. 111

جدول 4-4 توزیع میانگین کارآموزان بر حسب دلایل انتخاب رشته های طرح 18 ماهه برای کسب مهارت   112

جدول 5-4 توزیع کارآموزان بر حسب امکان انتخاب مجدد رشته های طرح 18 ماهه. 113

جدول 6-4 توزیع میانگین پاسخ کارآموزان نسبت به مدیریت طرح 18 ماهه. 113

جدول 7-4 توزیع میانگین پاسخ کارآموزان به توانایی و صلاحیت مربیان طرح 18 ماهه. 119

جدول 8-4 توزیع میانگین پاسخ کارآموزان به امکانات و تجهیزات طرح 18 ماهه. 122

جدول 9-4 توزیع میانگین پاسخ کارآموزان به مطلوبیت استاندارد آموزشی طرح 18 ماهه. 126

جدول 10-4 توزیع میانگین پاسخ کارآموزان به تناسب آموزش ها با نیازهای بازار کار. 128

جدول 11-4 توزیع میانگین پاسخ کلی کارآموزان به عملکرد اجرایی طرح 18 ماهه. 130

جدول 12-4 توزیع میانگین پاسخ مربیان نسبت به مقیاس مدیریت طرح 18 ماهه. 131

جدول13-4 توزیع میانگین پاسخ مربیان به توانایی و صلاحیت مربیان طرح 18 ماهه. 136

جدول14-4 توزیع میانگین پاسخ مربیان به امکانات و تجهیزات طرح 18 ماهه. 139

جدول15-4 توزیع میانگین پاسخ مربیان به مطلوبیت استاندارد آموزشی طرح 18 ماهه. 142

جدول16-4 توزیع میانگین پاسخ مربیان به تناسب آموزش ها با نیازهای بازار کار. 145

جدول 17-4 توزیع میانگین پاسخ کلی مربیان به عملکرد اجرایی طرح 18 ماهه. 147

جدول 18-4 توزیع میانگین پاسخ مدیران و کارشناسان نسبت به عوامل مدیریتی طرح 18 ماهه. 148

جدول19-4 توزیع میانگین پاسخ مدیران و کارشناسان به توانایی و صلاحیت مربیان طرح 18 ماهه 151

جدول 20-4 توزیع میانگین پاسخ مدیران و کارشناسان به امکانات و تجهیزات طرح 18 ماهه. 154

جدول21-4 توزیع میانگین پاسخ مدیران و کارشناسان به مطلوبیت استاندارد آموزشی طرح 18 ماهه 156

جدول 22-4 توزیع میانگین پاسخ مدیران و کارشناسان به تناسب آموزش ها با نیازهای بازار کار. 158

جدول 23-4 توزیع میانگین پاسخ کلی مدیران و کارشناسان به عملکرد اجرایی طرح 18 ماهه. 160

جدول 24-4 توزیع میانگین پاسخ کارفرمایان نسبت به عوامل مدیریتی طرح 18 ماهه. 161

جدول 25-4 توزیع میانگین پاسخ کارفرمایان به توانایی و صلاحیت مربیان طرح 18 ماهه. 164

جدول 26-4 توزیع میانگین پاسخ کارفرمایان به امکانات و تجهیزات طرح 18 ماهه. 167

جدول 27-4 توزیع میانگین پاسخ کارفرمایان به مطلوبیت استاندارد آموزشی طرح 18 ماهه. 169

جدول 28-4 توزیع میانگین پاسخ کارفرمایان به تناسب آموزش ها با نیازهای بازار کار. 171

جدول 29-4 توزیع میانگین پاسخ کلی کارفرمایان به عملکرد اجرایی طرح 18 ماهه. 173

جدول 30-4  مقایسه توزیع میانگین نظرات پاسخگویان بر حسب مقیاس های مورد مطالعه. 174

جدول 1-5 طبقه بندی نقاط قوت، ضعف و فرصت ها و تهدیدات بر اساس تحلیل دورنی و بیرونی مرکز اجرا کننده رشته های طرح 18 ماهه استان اصفهان. 206

جدول2-5 مشکلات موجود طرح 18 ماهه، مسائل کلیدی از دیدگاه پاسخگویان (مربیان، کارآموزان، مدیران- کارشناسان و کارفرمایان) نسبت به این مشکلات و راهکارهای قابل ارائه برای حل مشکلات موجود. 217

 

 

 

فصل اول

«کلیات پژوهش»

 

 

مقدمه

امروزه نقش آموزش در افزایش کارایی، بهره­وری و توسعه اقتصادی کشورها بیش از پیش اهمیت یافته است چرا که در دنیای کنونی داشتن کارخانه ها، زمین، ابزار و ماشین آلات سرمایه اصلی محسوب نمی شوند، بلکه ثروت در منابع انسانی نهفته است. از این رو توجه به امر آموزش در مرکز توجه دولت ها و سازمان های بزرگ قرار گرفته است. آموزش های فنی و حرفه ای با هدف افزایش توانمندی و اشتغال افراد مطرح شد و مفهوم اصلی آن توسعه ی مهارت ­ها به سمت فرصت ها و چالش­های فعلی و آینده به منظور کاهش بیکاری جوانان، فقر و رقابت پذیری بین المللی می­باشد. آموزش فنی و حرفه ای روشی است برای آشنا ساختن و تمرین دادن افراد برای پرورش مهارتهای فکری، عملی و اجتماعی، بنابراین پهنه ای بسیار گسترده دارد. برای انجام هر کاری، نیاز به مهارتی است که باید روش کسب آن آموخته شود و بر اثر ممارست اعتلا یابد (آقازاده، 1386). هدف کلی از برنامه ­های درسی فنی و حرفه ای این است که کارآموزان روابط معناداری بین دانش، مهارت و نگرش های شان هم در مدارس حرفه ای و هم در محل کار بدست آورند (دی بررویج بارتمن، 2011). در آموزش فنی و حرفه­ای دو مسیر اصلی وجود دارد: مسیر مبتنی بر مدرسه و مسیر مبتنی بر کار (OECD، 2009). در مسیر مبتنی بر مدرسه؛ کارآموزان در مدارس و شرکت در محیط­های کاری مختلف به عنوان بخشی از مسیر کلی حرفه ای شان یاد می­گیرند. در مسیر مبتنی بر کار؛ کارآموزان شصت درصد وقت خود رادر سازمان­های حرفه­ای کار می­ کنند (نلن و همکاران،2010، OECD 20). نظام آموزش فنی و حرفه‌ای، با فراهم آوردن انواع مهارت ها برای همگان و منابع و فرایندهای تولیدی نقش موثری در ایجاد اشتغال و توسعه یک کشور ایفا می کند. لذا محاسبه کارایی و ارزیابی آموزش های مراکز آموزشی سازمان آموزش فنی و حرفه ای جهت سوق دادن بهتر آموزش این مراکز به سمت نیازهای بازار کار لازم و ضروری است. با ارزیابی کارایی از ابعاد مختلف در این مراکز، می توان موانع عدم پیشرفت آموزش­ها را شناسایی نمود و در رفع آنها اقدامات لازم را به عمل آورد. همچنین با ارزیابی کارایی، منابع سازمان بهتر و مفیدتر به کار گرفته می شوند چون کارایی ارتباط نزدیکی با کنترل فرایند و کاربرد منابع طی اجرای فرایند دارد. ارزیابی کارایی و بررسی وضعیت آموزش در آموزشگاه های تابعه سازمان آموزش فنی و حرفه ای و کمک به رفع کمبودها و مشکلات آن ها لازم و ضروری است و در این راستا استفاده از تکنیک های اصولی به منظور دستیابی به کارایی بهتر، می تواند از ابزارهای مهم در جهت بهبود عملکرد باشد.

بیان مساله

در کشور ما، وظیفه ی بخشی از آموزش های مهارتی بر عهده ی سازمان آموزش فنی و حرفه ای قرار داده شده است. در مراکز این سازمان آموزش های متفاوت و در قالب های متفاوتی به متقاضیان ارائه می شود. این آموزش ها مطابق با 5000 استاندارد سازمان فنی و حرفه ای ارائه می شوند که شامل چهار گروه استاندارد صنعتی، خدماتی، کشاورزی و فرهنگی و هنری است. هر یک از این استانداردها شامل خلاصه استاندارد (تعریف مفاهیم، سطوح یادگیری، مشخصات عمومی شغل، شایستگی، ویژگی های کارآموز ورودی، طول دوره ی آموزشی، روش ارزیابی مهارت کارآموز، ویژگی نیروی آموزشی)، فهرست توانایی های شغل (شامل عنوان توانایی هایی که کارآموز باید در پایان دوره داشته باشد و اهداف و ریز برنامه درسی که با توجه به پیش بینی های توانایی های لازم طراحی می شوند و شرح توانایی و زمان آموزشی شامل نظری و عملی را روشن می کند) و آخرین مورد فهرست منابع و نرم افزارهای آموزشی است.

یکی از این آموزش ها، که در مراکز ثابت سازمان فنی و حرفه ای ارائه می شود طرح های 18ماهه فنی و حرفه ای است. این طرح بر اساس موافقتنامه ای که بین سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور و اتحادیه صنایع فدرال آلمان در سال 1364به امضا رسیده است به افراد علاقه مند و واجد شرایط، به مدت 18 ماه آموزش تخصصی برابر استانداردهای مصوب، ارائه می شود و افرادی که این دوره آموزشی را با موفقیت طی می کنند، به عنوان نیروی کار ماهربا درجه ممتاز شناخته می شوند. حداقل مدرک تحصیلی مورد نیاز برای ورود به این دوره آموزشی ممتاز، داشتن دیپلم در رشته های فنی و ریاضی و فیزیک می باشد. این دوره های تخصصی در 8 رشته الکترونیک صنعتی، برق صنعتی، مکانیک صنایع، مکانیک اتصالات، صنایع اتومبیل، ماشین ابزار تراش و فرز، مکانیک تاسیسات ساختمان برگزار می شود. کارآموزان در طول یکسال اول برگزاری دوره، از آموزش های عمومی که در سرفصل دروس هر یک از 8 رشته وجود دارد بهره مند می شوند و در 8 ماهه آخر طرح، در یکی از 8 رشته مذکور آموزش های تخصصی را فرا می گیرند و در صورت کسب حد نصاب در آزمون های کتبی و عملی که توسط دفتر ارزشیابی مهارت سازمان برگزار می شود، گواهینامه مهارت دریافت خواهند نمود. در دوره آموزشی مهارت درجه ممتاز، طی 2800 ساعت آموزش در ظرف 18 ماه، کارگر ماهری تربیت می شود که به اعتبار دانش فنی و تجربی ای که کسب کرده است، توانایی انجام دادن یک یا چند وظیفه را در شغل معین و کارهای فنی دارد. در مصاحبه های اولیه ای که با مربیان و مدیران – کارشناسان و کارآموزان طرح 18 ماهه سازمان فنی و حرفه ای شهر اصفهان و همچنین کارفرمایان در ارتباط با عملکرد و کارایی طرح و همچنین مشکلات طرح انجام شد معلوم گشت که طرح 18 ماهه با مشکلات و موانعی در اجرای طرح مواجهه است که همین مشکلات و موانع منجر به تعطیلی طرح از سال 1390 گشته است. این مشکلات در سه بخش کلی بوده اند که شامل مشکلاتی مربوط به ورودی ها، فرایندها و خروجی های طرح 18 ماهه می باشد. ورودی های طرح 18 ماهه دارای مشکلاتی همچون عدم تناسب توانایی ها، استعداد، انگیزه و… کارآموزان شرکت کننده در رشته­های طرح 18 ماهه با شرایط مندرج در استاندارد آموزشی هر رشته، نداشتن شرایط روحی- جسمی و انگیزشی لازم و متناسب با حرفه، عدم تمایل کارآموزان به یادگیری همه سرفصل­ها می­باشد. مشکلات فرایندهای آموزشی شامل عدم ارائه آموزش های مندرج در استاندارد آموزشی هر رشته به کارآموزان به دلیل فقدان مربی با تجربه، عدم تجهیز کارگاه های طرح 18 ماهه متناسب با نیازهای آموزش و استاندارد آموزشی و سرفصل هر رشته و به تبع آن حذف قسمتی از استاندارد آموزشی و حذف آموزش برخی از مهارت ها به دلیل نبود تجهیزات لازم، کمبود منابع آموزشی و یکسان نبودن تجهیزات در همه کارگا ها، عدم تناسب اطلاعات علمی مربیان طرح با استانداردهای آموزشی ذیربط و به تبع آن ارائه آموزش های سطحی، عدم بازنگری استانداردهای طرح و به روز نبودن تجهیزات در همه کارگاه ها و از جمله مشکلات خروجی های طرح 18 ماهه ناهماهنگی و عدم تناسب رشته ها و مهارت های آموزش داده شده با نیازهای بازار کار و صنعت و میزان پایین اشتغال کارآموزان به علت استقبال کم کارفرمایان از کارآموزان طرح و… می باشد. لازم به ذکر است که این سه مشکل اساسی ناشی از ضعف و کاستی های پنج مقیاس کلی شامل، مدیریت طرح 18 ماهه، توانمندی مربیان، امکانات و تجهیزات، استاندارد آموزشی رشته ها و مشکلات مربوط به عدم تناسب آموزش ها با نیاز بازار کار می باشد که اجرای طرح 18 را مختل کرده است. با توجه به مستندات ارائه شده، مساله اصلی پژوهش حاضر بررسی عملکرد اجرایی طرح 18 ماهه در شهر اصفهان با توجه به ارزیابی و شناسایی مشکلات و نقایص پنج مقیاس، مدیریت طرح 18 ماهه، توانمندی مربیان، استاندارد آموزشی رشته ها، امکانات و تجهیزات آموزشی و همچنین بررسی مقیاس تناسب آموزش ها با نیاز بازار کار می باشد که همگی بر کارایی درونی و بیرونی و عملکرد اجرایی طرح تاثیر گذار بوده اند. به علاوه با توجه به ارزیابی این پنج مقیاس مساله بعدی بررسی وضعیت ورودی های طرح، فرایندهای آموزشی و خروجی های طرح 18 می باشد. این سه شاخص کلی نشان دهنده ی وضعیت عملکرد اجرایی طرح 18 ماهه می باشند. مساله بعدی شناسایی و ارائه راهکارهایی برای رفع مشکلات و نقایص مربوط به پنج مقیاس ذکر شده به منظور رفع موانع اجرایی طرح و در نهایت بهبود سه شاخص ورودی ها، فرایندها و خروجی طرح های 18 ماهه با توجه به بهبود پنج مقیاس می باشد.

اهمیت وضرورت تحقیق

جوانان جویای کار با آموزش های مبتنی بر نیازهای بازار کار به یکی از سه روش زیر می توانند به داشتن یک اشتغال پایدار امیدوار باشند:

1- استاد – شاگردی

2- بخش خصوصی

3- مراکز آموزش دولتی

در صورتی که فرد بخواهد خودش از طریق آموزش های استاد – شاگردی به مهارت دست پیدا کند مستلزم صرف زمان بسیار زیادی خواهد بود و جوابگوی نیاز تقاضای اجتماعی نمی باشد. چنانچه فرد بخواهد از طریق آموزش های بخش خصوصی به درجه ای از کسب مهارت دست یابد که بتواند شاغل شود مستلزم هزینه بسیار زیادی است که همه متقاضیان از عهده آن بر نمی آیند. لذا برای پاسخگویی به نیازهای امروز و فردای جامعه نیاز مبرمی به آموزش های دراز مدت (طرح 18 ماهه) وجود دارد تا بتوان مهارت های چندگانه لازم را با کیفیت بالا به جوانان جویای کار ارائه داد و همچنین پاسخگوی نیاز صنعت و بازار کار باشیم. همچنین، مهارت گرایی در مقابل مدرک گرایی صرف می تواند جوانان را از علاقه مندی به انجام کارهای اداری به سمت فعالیت های با تولید محصول مورد نیاز جامعه سوق دهد. بنابراین محور قرار دادن شعار” ارتقای آموزش های فنی وحرفه ای” به عنوان لازمه ی افزایش کیفیت تولیدات داخلی و بالا بردن بهروه وری و پر کردن خلاء اشتغال، توجه به آموزش های بلند مدت (طرح 18 ماهه) و ارزشیابی مهارت کارآموزان و نیروی کار نقش مهمی در بهبود فرایند آموزش، کسب توانایی ها و مهارت ها ایفا می نماید. به همین منظور بازنگری و پژوهش در مورد موانع و آسیب های اجرایی این طرح و ارائه الگو و راه حل هایی برای رفع موانع اجرایی طرح ضروری می باشد. از آنجایی که طرح 18 ماهه در سال های پایانی اجرا دچار مشکلات و موانع اجرایی متعددی شده است و همچنین از کارایی درونی و بیرونی کمی برخوردار بوده است و از سال 1390 اجرای این طرح در شهر اصفهان متوقف گشته است. پژوهش حاضر کمک خواهد کرد تا با بررسی پنج مقیاس کلی اثر گذار بر طرح 18 ماهه شامل، مدیریت طرح 18 ماهه، توانمندی مربیان آن، امکانات و تجهیزات آموزشی رشته ها و کارگاه های آن، استاندارد آموزشی و شناسایی مشکلات و کاستی های تناسب این آموزش ها با نیاز بازار کار، مشکلات و ضعف های هر یک از این مقیاس ها را شناسایی کنیم و به دنبال آن راهکارهایی برای رفع کمبودها، ضعف ها و مشکلات هر یک از این مقیاس ها ارائه کنیم. همچنین با شناسایی مشکلات و ضعف این مقیاس ها به ارائه راهکارهایی برای بهبود آن ها دست خواهیم یافت که در نهایت منجر به حل سه مشکل اساسی طرح ( مشکلات مربوط به ورودی های طرح، فرایندهای آموزشی طرح و خروجی های طرح 18 ماهه) خواهد شد. در واقع ارائه این راه حل ها و شناسایی مشکلات و ضعف پنج مقیاس منجر به جذب کارآموزان شایسته تر و توانمندتر برای طرح 18 ماهه خواهد شد (ورودی های طرح)، منجر به بهبود فرایندهای آموزشی که وابسته به توانمندی مربیان، امکانات و تجهیزات آموزشی و استاندارد آموزشی است می شود (فرایندهای آموزشی) و همچنین با شناسایی مشکلات و عوامل مربوط به عدم تناسب آموزش ها و میزان پایین اشتغال کارآموزان باعث بالا رفتن کارایی خروجی های طرح 18 ماهه (خروجی های طرح) خواهد شد. به طور کلی پژوهش حاضر اطلاعات طبقه بندی شده ای از مشکلات این طرح و همچنین ارائه راه حل هایی برای رفع آن ها برای مدیران ارشد سازمان  فراهم می کند که باعث کمک به مدیران برای اقدام جدی به منظور رفع مشکلات ذکر شده در ارتباط با عملکرد طرح شده که در نهایت منجر به راه اندازی دوباره طرح می شود طرحی که می تواند فواید زیادی برای رفع بیکاری جوانان و همچنین فراهم کردن نیروی کار ماهر برای تولیدات بهتر صنایع و شرکت ها داشته باشد. به علاوه در صورت اجرای صحیح طرح کارآموزان دارای مهارت های چندگانه ای می شوند و می تواننند در اشتغال خودشان و تولید محصولات بهتر سهیم باشند و در صورت توقف اجرای طرح این فرصت از جوانان برای داشتن مهارت های تخصصی و اشتغال و همچنین از جامعه برای داشتن نیروی کار ماهر و با کیفیت گرفته می شود. . نتایج به دست آمده از اجرای دقیق و علمی سنجش و ارزشیابی مهارت فارغ التحصیلان آموزش های ممتاز (طرح 18 ماهه) گویای آن است که در همه دوره های آموزشی تعدادی از شرکت کنندگان به دلایل مختلف از ادامه آموزش باز می مانند و یا در آزمون های کتبی و مهارتی پایان دوره موفق به دریافت گواهینامه مربوطه نمی شوند، این امر موجب پایین آمدن انگیزه کارآموزان، عدم ثبت نام کارآموزان و اتلاف هزینه و سرمایه نیروی انسانی در اثر فرصت های از دست رفته است که می توانست در اختیار افراد مستعد دیگری قرار گیرد. به علاوه خروجی های طرح به علت آموزش های سطحی و بی کیفیت و نداشتن مربیان با تجربه و متخصص و همچنین کار با تجهیزات قدیمی و آموزش دیدن مهارت هایی با استانداردهای آموزشی قدیمی نتوانسته اند مهارت هایی متناسب با نیاز بازار کار را کسب کنند در نتیجه نتوانسته اند در بازار کار مشغول به کار شوند بنابراین از کارایی بیرونی کمی برخوردار بوده اند. از اینرو ایجاد هر گونه تغییر و نوآوری در روند بهینه سازی نظام آموزش فنی و حرفه ای و توسعه آموزش ها به طوری که سطح بیشتری از اقشار مردم را پوشش دهد، لازم است نحوه ی ارائه این گونه آموزش ها مورد بازنگری و تعیین ساختار جدید و ارائه الگویی مناسب تر قرار گیرد. با توجه به این که طرح 18 ماهه سازمان فنی و حرفه ای یکی از طرح های موفق در ایجاد اشتغال بالا برای کارآموزان و همچنین تامین نیروی انسانی حرفه ای و با کیفیت بالا و متناسب با نیاز صنعت و بازار کار ایران بوده است این سازمان در پی بوجود آمدن مشکلاتی که در بالا به آنها اشاره شد و همچنین، بوجود آمدن مشکلات دیگر در عملکرد اجرایی این طرح و عدم تحقق اهداف مورد نظر طرح، بدنبال آسیب شناسی و شناسایی نقاط ضعف و قوت این طرح و همچنین بررسی عملکرد اجرایی طرح برآمده

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت
 [ 10:46:00 ب.ظ ]




عنوان                                                                                           صفحه

 

چکیده ……………………………………………………………………………………………………………………1

فصل اول :کلیات تحقیق…………………………………………………………………………………………..2

مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………..3

بیان مساله ………………………………………………………………………………………………………….4

اهمیت وضرورت تحقیق ……………………………………………………………………………………..6

اهداف پژوهش ………………………………………………………………………………………………….8.

اهداف کلی پژوهش……………………………………………………………………………………………….8-

اهداف جزئی پژوهش ……………………………………………………………………………………………8-

متغیرهای تحقیق ………………………………………………………………………………………………..8

سوال اصلی پژوهش…………………………………………………………………………………………….9

سوال ویژه پژوهش ………………………………………………………………………………………………..9-

تعاریف ……………………………………………………………………………………………………………..10

تعاریف نظری ……………………………………………………………………………………………………….10-

تعاریف عملیاتی ……………………………………………………………………………………………………11-

فصل دوم :ادبیات یا پیشینه پژوهش………………………………………………………………………….12

مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………….13

بخش اول –مبانی نظری پژوهش ……………………………………………………………………………….13

مفاهیم اساسی مدیریت دانش ……………………………………………………………………………………13

ماهیت دانش …………………………………………………………………………………………………………..13

سلسله مراتب دانش………………………………………………………………………………………………….14

اطلاعات ………………………………………………………………………………………………………………..14

تعریف دانش ………………………………………………………………………………………………………….15

ویژگی های دانش …………………………………………………………………………………………………..17

 

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                صفحه

 

انواع دانش ………………………………………………………………………………………………………….18

فرایند تبدیل دانش یا دانش آفرینی………………………………………………………………………….19

مدیریت دانش …………………………………………………………………………………………………….20

تعریف مدیریت دانش ………………………………………………………………………………………….21

اصول مدیریت دانش…………………………………………………………………………………………….22

فرایند مدیریت دانش…………………………………………………………………………………………..23

-خلق دانش………………………………………………………………………………………………………..23

-حفظ ونگهداری دانش………………………………………………………………………………………..24

بازیابی وتوزیع دانش(سهیم سازی)……………………………………………………………………….24-

-کاربرد دانش………………………………………………………………………………………………………25

مدیریت فرایندی دانش………………………………………………………………………………………….26

راهبردهای مدیریت دانش………………………………………………………………………………………27

دیدگاه های مدیریت دانش……………………………………………………………………………………..27

تئوری های مدیریت دانش……………………………………………………………………………………..28

مدل های مدیریت دانش……………………………………………………………………………………….30

عوامل زیر ساختی مدیریت دانش ………………………………………………………………………….32

سازمان یادگیرنده و سازمان یاددهنده …………………………………………………………………….34

تکنولوژی اطلاعاتی …………………………………………………………………………………………….39

فناوری اطلاعات به عنوان توانمندساز مدیریت دانش……………………………………………….40

ارتباط بین مدیریت دانش و فناوری اطلاعات………………………………………………………….41

رهبری………………………………………………………………………………………………………………..43

گامهای رهبران در مسیر مدیریت دانش سازمانی …………………………………………………….43

ساختار سازمانی ………………………………………………………………………………………………….45

 

 

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                صفحه

 

-بی مرزی ………………………………………………………………………………………………………47

سیالی و روانی………………………………………………………………………………………………….47

جذابیت………………………………………………………………………………………………………….47-

انعطاف پذیری………………………………………………………………………………………………..47-

روابط غیر رسمی……………………………………………………………………………………………. 47

ابعاد ساختاری برای استقرار مدیریت دانش سازمانی……………………………………………..48

-رابطه مبتنی بر اعتماد……………………………………………………………………………………….48

-رابطه تعاملی برون سازمانی ……………………………………………………………………………..48

-رابطه عاطفی فراگیر…………………………………………………………………………………………49

مقالات و پایان نامه ارشد

 

فرهنگ سازمانی………………………………………………………………………………………………..49

فرهنگ متناسب با استقرار مدیریت دانش ……………………………………………………………49

-ابعاد فرهنگی مورد نیازجهت استقرار مدیریت دانش در سازمان ……………………………51

-فرهنگ تسهیم دانش………………………………………………………………………………………..51

-فرهنگ مشارکتی ……………………………………………………………………………………………52

-فرهنگ اعتماد محور………………………………………………………………………………………..52

-فرهنگ نوآورانه ……………………………………………………………………………………………..53

-فرهنگ باز………………………………………………………………………………………………………53

-فرهنگ سازمانی یادگیرنده ……………………………………………………………………………….54

یادگیری سازمانی ………………………………………………………………………………………………54

یادگیری……………………………………………………………………………………………………………55

-سطوح یادگیری ……………………………………………………………………………………………..55

-یادگیری فردی ……………………………………………………………………………………………….55

-یادگیری تیمی ………………………………………………………………………………………………..55

-یادگیری سازمانی ……………………………………………………………………………………………56

 

 

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                صفحه

انواع یادگیری…………………………………………………………………………………………………..56-

 

-یادگیری انطباقی…………………………………………………………………………………….. 56

-یادگیری زایا یا خلاق……………………………………………………………………………………… 56

-یادگیری زدایی………………………………………………………………………………………………..56

-مهارت های یادگیری……………………………………………………………………………………….57

-یادگیری الگویی………………………………………………………………………………………………57

-گفتمان ………………………………………………………………………………………………………….57

منابع انسانی …………………………………………………………………………………………………….58

دانشگران ………………………………………………………………………………………………………..59

اصول اداره کارکنان دانشگران ……………………………………………………………………………60

-مشارکت دانایی محور……………………………………………………………………………………..60

-ایجاد شبکه دانش …………………………………………………………………………………………..60

-توسعه ظرفیت یادگیری……………………………………………………………………………………60

-فعالیت تیمی………………………………………………………………………………………………… 60

-شریک تجاری ……………………………………………………………………………………………….61

-رویکرد استراتژیک………………………………………………………………………………………….61

– برنامه ریزی توسعه فردی ………………………………………………………………………………61

-رفتار احترام آمیز…………………………………………………………………………………………….61

-آموزش………………………………………………………………………………………………………… 61

مهارت های لازم در آموزش کارکنان دانشی ………………………………………………………..62

عوامل کلیدی موفقیت مدیریت دانش …………………………………………………………………62

-تکنولوژی اطلاعات ………………………………………………………………………………………..63

-فرایندها…………………………………………………………………………………………………………63

-مردم(افراد)…………………………………………………………………………………………………….63

-تعهد استراتژیک……………………………………………………………………………………………..63

موانع استقرار مدیریت دانش ……………………………………………………………………………..64

 

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                  صفحه

-فرهنگ سازمانی ……………………………………………………………………………………………….64

-سیستم های انگیزشی ………………………………………………………………………………………..64

-کمبود بازارهای دانش ……………………………………………………………………………………….65

-مقاومت کارکنان ……………………………………………………………………………………………….65

-سلسله مراتب سازمانی ………………………………………………………………………………………65

تحقیقات انجام شده در ارتباط با موضوع تحقیق …………………………………………………….66

-تحقیقات انجام شده در داخل کشور…………………………………………………………………….66

-تحقیقات انجام شده در خارج از کشور………………………………………………………………..68

نتبجه گیری ……………………………………………………………………………………………………….73

فصل سوم :روش شناسی پژوهش …………………………………………………………………74

مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………75

روش پژوهش ……………………………………………………………………………………………………75

جامعه آماری پژوهش …………………………………………………………………………………………75

نمونه و روش نمونه گیری و تعیین حجم نمونه ……………………………………………………..76

روش ها یا ابزار گردآوری داده ها………………………………………………………………………….76

روایی و پایایی ابزار گردآوری داده ها…………………………………………………………………….77

-روایی………………………………………………………………………………………………………………77

-پایایی ……………………………………………………………………………………………………………..77

روش تجزیه و تحلیل داده ها………………………………………………………………………………..77

فصل چهارم :تجزیه و تحلیل داده ها……………………………………………………………………80

مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………….81

تجزیه و تحلیل توصیفی داده ها…………………………………………………………………………….81

تجزیه و تحلیل استنباطی داده ها……………………………………………………………………………83

فصل پنجم:خلاصه ،نتیجه گیری و پیشنهادها………………………………………………………..88

خلاصه ……………………………………………………………………………………………………………..89

نتایج …………………………………………………………………………………………………………………90

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                  صفحه

بحث و تفسیر نتایج ………………………………………………………………………………………………92

نتیجه گیری ………………………………………………………………………………………………………….95

محدودیت های پژوهش…………………………………………………………………………………………96

-محدودیت در کنترل محقق ………………………………………………………………………………….96

-محدودیت خارج از کنترل محقق…………………………………………………………………………..96

پیشنهادها……………………………………………………………………………………………………………..97

پیشنهادهای مبتنی بر یافته های پژوهش…………………………………………………………………..97-

پیشنهادهای مبتنی بر تجارب محقق ……………………………………………………………………….98-

توصیه به محققان آینده …………………………………………………………………………………………98

فهرست منابع ………………………………………………………………………………………………………99

پیوست ها…………………………………………………………………………………………………………….105

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                  صفحه

جدول2-1:تعریف دانش از دیدگاه صاحب نظران…………………………………………………………16

جدول2-2:جنبه های متفاوت دانش و کاربردهای آنها…………………………………………………..17

جدول2-3:حافظه سازمانی ……………………………………………………………………………………….24

جدول2-4:دیدگاه های مختلف پیرامون تعریف مدیریت دانش ……………………………………..28

جدول2-5:عوامل کلیدی موفقیت در مدیریت دانش……………………………………………………..63

جدول3-1: توزیع فراوانی جامعه آماری بر حسب جنسیت…………………………………………….75

جدول3-2: توزیع فراوانی نمونه آماری بر حسب جنسیت…………………………………………….76

جدول3-3: توزیع سؤالات پرسشنامه در بین متغیرهای مورد مطالعه………………………………..76

جدول3-4: جدول  تناظر  سؤالات  ویژه  با سؤالات  پرسشنامه…………………………………….77

جدول4-1: توزیع ودرصد فراوانی نمونه ها  بر حسب  جنسیت…………………………………….81

جدول4-2: توزیع و درصد فراوانی  نمونه ها  به تفکیک  مدرک تحصیلی………………………81

جدول4-3: توزیع و درصد فراوانی  نمونه ها  به تفکیک  سابقه خدمت………………………….82

جدول4-4: توزیع میانگین و انحراف معیار  نمرات متغیرها به تفکیک جنسیت………………..83.

جدول4-5:نتایج حاصل از آزمون  نمونه در مورد مقایسه میانگین زیرساخت فنی دانشگاه ..83

جدول4-6:نتایج حاصل ازآزمون نمونه درمورد مقایسه میانگین زیرساخت فرهنگ سازمانی 84

جدول4-7: نتایج حاصل ازآزمون نمونه درمورد مقایسه میانگین زیرساخت یادگیری سازمانی دانشگاه …………………………………………………………………………………………………………………..84

جدول4-8: : نتایج حاصل ازآزمون نمونه درمورد مقایسه میانگین زیرساخت ساختار سازمانی دانشگاه …………………………………………………………………………………………………………………..85

جدول4-9: نتایج حاصل ازآزمون نمونه درمورد مقایسه میانگین زیرساخت منابع انسانی…….85

جدول4-10: نتایج حاصل ازآزمون نمونه درمورد مقایسه میانگین زیرساخت مدیریت دانش…….

جدول4-11: نتایج حاصل از آزمون رتبه ای فریدمن در مورد رتبه  هر یک از عوامل زیر ساخت مدیریت دانش دانشگاه……………………………………………………………………………………………………………………86

 

 

 

 

 

 

فهرست اشکال و نمودارها

عنوان                                                                                                  صفحه

 

نمودار2-:1سلسله مراتب دانش …………………………………………………………………………………14

شکل2-2:فرایند تبدیل دانش ……………………………………………………………………………………20

شکل2-3:مدل کافرا…………………………………………………………………………………………………31

نمودار4-1: توزیع و درصد فراوانی  نمونه ها  بر حسب  جنسیت…………………………………81

نمودار4-2: توزیع و درصد فراوانی  نمونه ها  به تفکیک  مدرک تحصیلی……………………..82

نمودار4-3: توزیع و درصد فراوانی  نمونه ها  به تفکیک  سابقه خدمت…………………………82

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                           

 

 

 

چکیده

تحقق جامعه دانش محور مستلزم وجود سازمان هایی است که خلق، اشاعه و کاربرد دانش را در تمام فرایندهای خود به کار برند، دراکر با به کارگیری واژگانی همچون کاردانشی، دانشگر و سازمان دانشی خبر از ایجاد نوع جدیدی از سازمان ها را می دهد که در آن ها به جای قدرت بازو، قدرت ذهن حاکمیت دارد. این پژوهش به  “بررسی عوامل زیر ساختی استقرار مدیریت دانش در دانشگاه علوم پزشکی مازندران “می پردازد. سوال اصلی این پژوهش: عوامل زیر ساختی دانشگاه در استقرار مدیریت دانش چگونه است؟و سوالات ویژه عبارتند از:

1-عوامل فنی دانشگاه در استقرار مدیریت دانش چگونه است؟

2-عوامل فرهنگ سازمانی دانشگاه در استقرار مدیریت دانش چگونه است؟

3-عوامل یادگیری سازمانی دانشگاه در استقرار مدیریت دانش چگونه است؟

4-عوامل ساختار سازمانی دانشگاه در استقرار مدیریت دانش چگونه است؟

5-عوامل منابع انسانی دانشگاه در استقرار مدیریت دانش چگونه است؟

6-رتبه هریک از عوامل در استقرار مدیریت دانش چگونه است؟

این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و روش تحقیق توصیفی و زمینه یابی است. جامعه پژوهش 1308نفراست، برای تعیین حجم نمونه از جدول کرجسی و مورگان استفاده شده، تعداد نمونه 300نفر است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته شامل 39 سوال است.

نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد ، زیرساخت های مدیریت دانش دانشگاه بالاتر از حد انتظار بوده، میتوان نتیجه گیری نمود، این زیرساخت ها در دانشگاه علوم پزشکی جهت استقرار مدیریت دانش از وضعیت مناسبی برخوردار است. ومی توان نتایج حاصل از این آزمون را با اطمینان 99% به جامعه آماری تعمیم داد. (72/3=t، 000/0=sig). ودر نهایت می توان گفت زیرساخت های فنی، فرهنگ سازمانی، منابع انسانی نسبت به سایر زیرساخت ها جهت استقرار مدیریت دانش در دانشگاه علوم پزشکی مازندران از وضعیت مناسب تری برخوردار است.

 

 

 

فصل اول

 

کلیات تحقیق

 

 

 

 

 

 

انسان دانش را مدیریت نمی کند. بر عکس، این دانش است که انسان را اداره می نماید.

الوین تافلر

مقدمه

با آغاز قرن بیست و یکم سبز فایلی در تکامل زندگی و ساختار سازمانی پدید آمده است. تغییرات عمده در محیط اقتصادی که به وسیله جهانی شدن و فناوری رخ داده است، تحولات اساسی سازمان ها را به منظور انطباق با دنیای نوظهور ضروری ساخته است (فیضی و قطریفی،1389). این موضوع توجه سازمان ها را به سمت دانش معطوف کرد، اهمیت دانش و کاربرد آن در قلمروهای گوناگونی از جمله اندیشمندان اجتماعی برای تحقق جامعه ی بدون طبقه و توزیع عادلانه معرفت، در سازمان و مدیریت به عنوان رمز بقا و موفقیت و کسب مزیت رقابتی پایدار، در اقتصاد به عنوان دارایی استراتژیکی بحث شده است (عدلی،1385). از این دیدگاه استدلال می شود که دانش دارایی غیر ملموسی است که در اقتصاد جدید از دارایی سنتی مهم تر است (نیک فطرت،1381). در گذشته معمولا ارزش یک سازمان بر حسب سرمایه و دارایی های ملموس سنجیده می شد، اما در هزاره ی سوم، دارایی های غیر ملموس به عنوان بهترین دارایی سازمان تلقی می شود (الوانی،1383). در محیط رقابتی امروز سازمان ها باید دانش را به گونه ای کارآمد و موثر مدیریت کنند، بدین معنی که نه تنها بر دانش موجود مدیریت کند بلکه به خلق و ایجاد دانش بپردازد و آن ها را ذخیره کند و آنگاه آن را به طور منظمی قابل استفاده و بهره برداری سازد (الوانی،1383). نقش نظام آموزش عالی در استقرار مدیریت دانش به عنوان قابلیت اصلی، بیش از سایر سازمان هاست، به نحوی که دانشگاه ها از اجزای اساسی توسعه ی علمی، فرهنگی و اجتماعی کشورها محسوب می گردد (نعمتی، 1384). بنابراین دانشگاه های کشور ما نیز همچون سایر کشورهای خواهان توسعه و پیشرفت می توانند در زمینه ی مدیریت دانش گامهای استواری را بردارند که تحقق این امر مستلزم بررسی عوامل زیرساختی است که موجب حمایت از استقرار مدیریت دانش در دانشگاه ها می گردد و پژوهشگر درصدد است که این عوامل را مورد بررسی قرار دهد.

 

 

 

 

 

 

 

بیان مسأله

دراکر با به کارگیری واژگانی همچون کاردانشی، دانشگر و سازمان دانشی خبر از ایجاد نوع جدیدی از سازمان ها را می دهد که در آن ها به جای قدرت بازو، قدرت ذهن حاکمیت دارد، بر اساس این نظریه در آینده جوامعی انتظار توسعه و پیشرفت را خواهند داشت که سهم بیشتری از دانش را به خود اختصاص دهند (الوانی و دانایی فرد،1380). تحقق جامعه دانش محور مستلزم وجود سازمان هایی است که خلق، اشاعه و کاربرد دانش را در تمام فرایندهای خود به کار برند، علی رغم اینکه از نیمه دوم هشتاد اهمیت دانش به عنوان دارایی استراتژیکی و سرمایه سازمان که برای سازمان ها و جوامع مزیت رقابتی پایدار ایجاد می کند و برای ملت ها و کشورها موفقیت و بقای بلند مدت را به ارمغان می آورد، توسط سازمان ها و جوامع بازشناسایی شد، اما اداره اثربخش آن کمتر مورد توجه قرار گرفته است زیرا آنها هنوز در مرحله اکتساب اطلاعات و ذخیره آن هستند و برای این منظور طراحی شده اند، در صورتی که تغییرات سریع در هزاره سوم سازمان ها را با چالش های مختلفی روبرو کرده است که تکنولوژی اطلاعات نمی تواند پاسخگوی این چالش ها باشد، در محیط های فرا آشوب و پیچیده امروز، سازمان هایی موفق هستند که با کمک ابزارهای مدیریتی و فناوری های نوین، از فرصت ایجاد شده به نفع خود استفاده کنند، مدیریت دانش یکی از این ابزارهاست، مدیریت دانش روی خلق ارزش ها تاکید می کند و به معنای اداره کردن دانش موجود و تبدیل آن به دانش مفید در سازمان است و دو جزء مهم دارد اداره دانش و افزایش توانایی برای خلق دانش جدید و نوآوری که منجر به اهمیت یافتن یادگیری و یادگیری زدایی می شود، در این ارتباط مالهوترا بیان می کند مدیریت دانش اعمال مدیریت و زمینه سازی برای تبدیل دانش ضمنی به دانش صریح از طریق گردآوری، اشاعه و کاربرد آن به عنوان یک سرمایه سازمانی است، مهمترین بخش مدیریت دانش تبدیل دانش ضمنی به صریح و هم چنین تبدیل دانش شخصی به دانش سازمانی است که در مدل مشهور نوناکا ارائه شده است (حسن زاده،1386). مهمترین بخش تبدیل دانش به فراهم سازی زیرساخت های مورد نظر مربوط می شود. زیر ساخت های مدیریت دانش در دو رویکرد قابل شناسایی است، اولین رویکرد زیرساخت فیزیکی مدیریت دانش است که به منظور حمایت و اداره فرایند های مبتنی بر دانش طراحی شده است که عمدتا بر تکنولوژی اطلاعات مبتنی است، بعد دوم مدیریت دانش رویکرد اجتماعی_انسانی است، تمرکز این رویکرد بر افراد و اعضای سازمان است زیرا اعتقاد بر این است که دانش پدیده اجتماعی است، بر اساس این رویکرد بخش عظیمی از دانش سازمان به صورت ضمنی است که قابل مشاهده نیست و یکی از دغدغه های این رویکرد تبدیل دانش ضمنی به دانش صریح است (صلواتی،1384).

بر مبنای تئوری مدیریت دانش جامع، برای اینکه مدیریت دانش قابلیت اصلی سازمان شود باید زیر ساخت ها و عوامل آن مورد توجه قرار گیرد، از میان سازمان ها، دانشگاه ها از نظر اندازه، وسعت و تنوع سرمایه های هوشی یکی از گسترده ترین نهاد اجتماعی رسمی هستند، دانشگاه ها در نقش سازمان های دانشی عمدتا فعالیت های اصلی خود را معطوف به یادگیری، خلق و اشاعه دانش می نمایند، لذا آنها باید در استقرار مدیریت دانش به عنوان قابلیت اصلی نسبت به سایر سازمان ها پیشگام باشند و نقش رهبری را ایفا کنند،

ملکی و همکاران (1386)در ارزیابی مدیریت دانش در اورژانس بیمارستان حضرت رسول اکرم نشان داده اند که وضعیت مدیریت دانش در اورژانس بیمارستان مورد مطالعه در سطح متوسطی قرار دارد. کرمی و پیری (1386)در بررسی میزان حاکمیت فرایندهای مدیریت دانش در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان به این نتیجه رسیدند که استقرار فرایندهای مدیریت دانش در سطح کمتر از متوسط بوده اند.

اما پژوهش های ملکی (1386)، کرمی و پیری (1386)، حسن زاده (1386)، حسینی (1386)، راولی (2000)، نشان می دهد که بین سازمان های مختلف به لحاظ فراهم آوردن عوامل زیرساختی مدیریت دانش تفاوت معنی داری وجود دارد، لذا پژوهشگر در صدد پاسخگویی به این مسئله است که وضعیت دانشگاه های علوم پزشکی مازندران به لحاظ فراهم آوردن عوامل زیرساختی استقرار مدیریت دانش چگونه است؟

 

اهمیت و ضرورت پژوهش

اهمیت دانش و کمک آن به جامعه به زمان های گذشته بر می گردد، فیلسوفان یونان باستان نظیر سقراط و افلاطون زندگی خود را برای نیل به حقیقت و روشنگری از طریق دانش ایثار کردند، پژوهش های اخیر نیز به راز زدایی پرداخته و علی رغم اهمیت سرمایه فیزیکی، سازمانی و انسانی دانش را به طور مجزا مورد بررسی قرار داده و بر نقش آن در استراتژی رقابتی توجه کرده است، ضرورت تفکیک دانش از سایر منابع ناشی از اهمیت آن است، در حال حاضر دانش به عنوان مهم ترین منبع استراتژیکی سازمان در بین سایر منابع و سرچشمه موفقیت جمعی بازشناسایی شده و بنیان مسابقه توانایی محور امروز را شکل می دهد لذا ضروری است که دانش موجود در سازمان ها به صورت اثربخش اداره شود (عدلی،1386).

ضرورت دیگر این پژوهش ناشی از اعمال قدرت دانش برای کسب مزیت رقابتی پایدار است، تئوری پردازان بزرگ اقتصادی و تجاری دانش را به عنوان مزیت رقابتی نهایی برای سازمان های جدید و کلید پیروزی آنها بیان کرده اند و استدلال می کنند که دانش منبعی قدرتمند است که در سازمان ایجاد ارزش می کند زیرا مشکل یا غیر ممکن است که تقلید و کپی شود و مالک آن دارای یک کالای منحصر به فرد و فی نفسه است، بدیهی است چنین منبعی باید محافظت، بهسازی و اداره شود و از هر تکنیک و روشی که رشد و اشاعه بهتر آن را فراهم کند، استفاده شود، بنابراین مدیریت دانش یک ابزار سودمند برای سازمان هاست تا سرمایه ی هوشی خود را توسعه دهند، نوآوری را تشویق کنند و از آن مهمتر عملکرد مطلوب را به حداکثر برسانند، بدین ترتیب مدیریت دانش ارتباط مستقیمی با اثربخشی سازمان های امروزی دارد و دانش نقش میانجی را در این سازمان ها ایفا می کند، و فرصت لازم را برای دسترسی، حفظ و عملکرد منابع انسانی فراهم می نماید.

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت
 [ 10:46:00 ب.ظ ]
 
مداحی های محرم