قرآن کریم و اشتغال زنان
 
با بررسی آیات قرآن کریم متوجه این مطلب می‌شویم که قرآن کریم به طور مستقیم و بی‌واسطه به طرح مسئله اشتغال زنان و مردان نپرداخته است. یعنی هیچ دلیل ایجابی مبنی بر اشتغال و فعالیت اقتصادی برای مردان و منع زنان از اشتغال در قرآن وجود ندارد ولی با توجه به برخی از آیات می توان اباحه کار و فعالیت زنان را به دست آورد.

 جزییات بیشتر درباره این پایان نامه: 

 (فایل کامل موجود است)

پایان نامه : بررسی اشتغال زنان در فقه امامیه و حقوق ایران

 
در حقیقت می‌توان گفت حکم شرعی اشتغال زنان در خارج از منزل مشمول احکام خمسه (اباحه، استحباب، وجوب، کراهه و تحریم ) است و تابع زمان، مکان و شرایط مختلف می‌باشد و نمی توان یک حکم کلی در این زمینه صادر نمود، واضح است که حکم اولیه کار زن جواز و اباحه است. براین مطلب کتاب خدا، سنت رسول الله (ص)، روایات ائمه علیهم السلام، عقل و فتوای فقها دلالت دارند.

در همین زمینه آیت اله جوادی آملی می‌فرماید:

قرآن با توجه به اختلاف تکوینی زن و مرد – جز در موارد مخصوص که فرق گذاردن بین این دو جنس، لازمه وجود و ذات آنان است – تمام حقوقی که برای مردان قرار داده، برای زنان نیز مقرر کرده است و در مواردی که برای یکی از این دو جنس، حقوق بیشتری قرارداده، وظایف بیشتری نیز بر عهده او نهاده است.( جوادی آملی، زن در آینه جلال و جمال، ص ۲۳).

برای جواز کار زنان در خارج از منزل به عموم و اطلاق چند دسته از آیات قرآن کریم استناد می‌کنیم:

۳-۱-۱- حق مالکیت زنان بر اموالشان در قرآن
« لِلّرّجالِ نصیبٌ مِمَّا اکتَسَبُوا و لِلَنِّساء نَصیبٌ ممَّا اکْْتَسَبْنَ »( نساء ، آیه ۳۲  ) ( برای مردان ازآنچه بدست آورده اند بهره‌ای است و برای زنان نیز از آنچه کسب کرده اند بهره‌ای  می‌باشد)

یعنی زنان نیز اگر مالی بدست آورند همانند مردان مالک دستاورد خود خواهند بود.

زنان می‌توانند به شکل‌های مختلفی مال کسب کنند، ارث، هدیه و از جمله راه‌های کسب مال، کار و اشتغال در خارج از خانه است. پرواضح است که آیه اطلاق دارد و شامل اموال مکتسبه از طریق اشتغال خارج از خانه نیز می‌شود لذا آیه به طور ضمنی اشتغال در بیرون از خانه را امضا می کند.

۳-۱-۲- کار زنان در بیرون از منزل از دیدگاه قرآن
 

در میان آیات قرآن کریم به آیاتی برمی خوریم که به نقل داستان هایی از گذشتگان می‌پردازند از جمله‌ی این آیات، آیات ۲۳تا ۲۶ سوره قصص می‌باشد که به نقل قسمتی از داستان زندگی حضرت موسی (ع) اشاره کرده است.

« و چون موسی به (چاه) آب مدین رسید گروهی از مردم را در اطراف آن دید که به سیراب کردن(چهارپایان خویش) مشغولند و در کنارآنان به دو زن برخورد که مراقب بودند (تا گوسفندانشان با گوسفندان دیگر مخلوط نشود). پس موسی جلو رفته و به آنان گفت: منظور شما (از این کناره گیری) چیست؟ گفتند ما (برای پرهیز از اختلاط با مردان، گوسفندان خود را) آب نمی دهیم تا اینکه همه چوپانان  خارج شوند و (حضور ما در اینجا برای آن است که)  پدر ما پیرمردی کهن سال است پس(موسی گوسفندانشان را ) برای آنان آب داد سپس روبه سوی سایه آورد و گفت: پرودگارا همانا من به هر خیری که برایم بفرستی نیازمندم پس (چیزی نگذشت که ) یکی از آن دو ( زن ) در حالیکه با حیا و عفت راه می‌رفت به نزد او امد… یکی از آن دو ( دختر، خطاب به پدر ) گفت:‌ای پدر او را استخدام کن… »

در ذیل این آیات در تفسیر نور آمده است: (قرائتی ، تفسیر نور ، ج۹ ، صص ۳۶ تا ۴۰).

– کار زن در خارج از منزل اشکالی ندارد به شرط آنکه:

۱) زن در محیط کار تنها نباشد (امرأتین)

۲) با مردان اختلاطی نداشته باشد ( من دونهم – لانسقی حتی یصدر الرّعاء)

۳) مردی که توان کار داشته باشد در خانه نباشد (ابونا شیخاً کبیر )

۳-۱-۳- تشویق عموم مردم به فعالیت‌های اقتصادی از دیدگاه قرآن کریم