گردشگری روستایی در تجارب جهانی
 
«گردشگری روستایی» از زمره مواردی است که اخیراً در حوزه ادبیات صنعت گردشگری بازتابی خاص داشته است، چنانچه امروزه با استناد مدارک تجارب جهانی در رابطه با توسعه گردشگری روستایی، درصد بالایی از میزان درآمد زایی ملی و افزایش معیشت خانوارهای روستایی همراه با اشتغال زایی و رفاه اجتماعی را به خود اختصاص داده است. از سوی دیگر، لازم است تا با رجوع به اسناد و تجارب جهانی، ضمن تحلیل این تجارب و همگام با تطبیق آن‌ها با شرایط خاص اقلیمی، فرهنگی و اجتماعی، اقتصادی و مدیریتی امکان کار بست و استفاده بهینه از این تجارب را در روستاهای حال حاضر ایران شدنی گردانید. بر این اساس، در رابطه با برنامه ریزی توسعه گردشگری لازم است نوع ارائه تسهیلات و خدمات و مکانیسم‌های اجرایی و برنامه ریزی و نوع رویه عمل در فرآیند مداخله ساختاری، مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد.

۱-۱-۱-۱-    گردشگری روستایی در ایالات متحده آمریکا (ایالت یوتا)
مساحت این ایالت ۸۴۹۹۰ مایل مربع است و یازدهمین ایالت بزرگ آمریکا به شمار می‌رود و یکی از چهار ایالت چهارگوش شکل آمریکاست. علیرغم وسعت زیاد، جمعیت یوتا (Utah) در سال ۱۹۹۴ تنها ۱۹۱۶۰۰۰ نفر بوده است که ۸۰% آن در دره کوه های واساچ[۱] در شمال این ایالت و نزدیک مرکز یعنی «سالت لیک سیتی»[۲] قرار دارند. به دلیل جمعیت کم این ایالت دارای مناظر بکر و تماشایی است که بخش وسیعی از فعالیت‌های گردشگری در «یوتا» در این محدوده انجام می‌شود بنابراین گردشگری یکی از مهم‌ترین فعالیت‌های اقتصادی در «یوتا» و یکی از صنایعی است که با رشد سریع روبروست. در سال ۱۹۹۴ گردشگری به طور تخمینی ۳۵/۳ میلیارد دلار عاید اقتصاد این ایالت و ۶۹۰۰۰ شغل ایجاد کرد.

دریاچه پاول[۳] دومین دریاچه مصنوعی جهان است که در منطقه تفریحی ملی colencanyon قرار دارد و سالانه ۳ میلیون گردشگر را جذب می‌کند که در فعالیت‌های مختلف تفرجی زمینی و آبی شرکت می کند. با این وجود بیشتر تقاضاها برای گردشگری روستایی در نیمه جنوبی ایالت «یوتا» متمرکز شده است زیرا جاذبه های متعددی در آن جا وجود دارند. در بخش جنوبی ۵ پارک ملی و از ۶ یادمان تاریخی ایالت یوتا ۴ یادمان در این بخش قرار دارند این ایالت دارای ۴۵ پارک و ۷ جنگل ملی است. پارک‌های ملی اصلی‌ترین جاذبه گردشگری روستایی هستند و طی چند سال گذشته رشد سالانه تعداد گردشگران حدود ۷/۳ درصد بوده است که این روند حاکی از گردشگرانی است که از خارج این ایالت برای بازدید و تفرج به این منطقه مراجعت می‌کنند.

در مجموع از پارک‌های این ایالت سالانه حدود ۷ میلیون نفر بازدید می‌کنند، اما به طور کلی به جز «پارک دولتی»، «دریاچه بزرگ نمک» و «پارک دولتی خلیج ویلارد» که نزدیک به مراکز اصلی جمعیت هستند و هر ساله بیش از یک میلیون نفر از آن جا دیدن می‌کنند، سایر پارک‌ها از جاذبه های کمتری نسبت به پارک‌های ملی برخوردارند. هیچ آمار و ارقامی از سطوح مشارکت مردم در فعالیت‌های گردشگری روستایی «یوتا» در دست نیست با این وجود گردش با خودروهای سواری و سایر وسائط حمل و نقل چادر زدن و پیاده روی، دوچرخه سواری، شکار، ماهی گیری (در این ایالت بیش از ۱۰۰۰ دریاچه قابل ماهیگیری وجود دارد) و اقسام ورزش‌های آبی مثل گردش با قایق بادبانی و کلک سواری از فعالیت‌های مورد علاقه گردشگران می‌باشند. بیشتر این فعالیت‌ها توسط بازدید کنندگان محلی که در یوتا زندگی می‌کنند صورت می‌گیرد ولی در سال ۱۹۹۴ بیش از ۱۵ میلیون گردشگر از مناطق خارج از این ایالت بودند. شایان ذکر است که از این رقم حدود ۰۰۰/۹۰۰ نفر از بازدید کنندگان خارجی بودند با توجه به اینکه ۷۰% اقامت گردشگران در مناطق روستایی این ایالت صورت می‌گیرد، لذا گردشگری روستایی در اقتصاد ایالت یوتا نقش بسزایی ایفا می کند.

۱-۱-۱-۲-    گردشگری روستایی در روستای «برونته» انگلستان
«ریورند پاتریک برونته»[۴] به همراه همسر و شش فرزندش به روستای کوچکی از «هاورث»[۵] در «یورک شایر» انگلستان نقل مکان کردند. این خانواده در روستا و در کلیسایی در محله «جورچین» زندگی می‌کردند و در همان مکان سه خواهر از این خانواده به نام‌های آن[۶]، شارلوت[۷] و امیلی[۸] رمان‌های مشهور خود را در دهه ۱۸۴۰ به رشته تحریر در آوردند. از آن زمان این منطقه به دلیل حضور خواهران برونته مشهور شده است. در حال حاضر خانه این نویسندگان به موزه کلیسا تبدیل شده و سالانه پذیرایی بیش از ۰۰۰/۱۰۰ بازدید کننده است، «هاورث» سالانه پذیرای بیش از یک میلیون گردشگر است و درآمد اقتصادی حاصل از گردشگران این روستا حدود ۲۰ میلیون پوند است.

به منظور ارتقای جایگاه این روستا به عنوان مقصد گردشگران و جذب بیشتر آن‌ها در مارس سال ۱۹۹۶ سازمانی برای بازاریابی گردشگران در این روستا تشکیل و آغاز به کار نمود. هدف اصلی این اقدام ارتقای مشارکت جوامع محلی و سازمان بازاریابی منطقه بود تا بتواند زمینه توسعه گردشگری را به نحو مطلوبی فراهم نمایند. البته جاذبه های گردشگری دیگری نیز در این منطقه وجود دارند که می‌توان به «کلیسای بولتن»، «راه آهن بخار»، «دره کیلی وورث» و «روستای سالتایر» در نزدیک «برادفورد»[۹] اشاره نمود که از معروفیت نسبتاً زیادی برخوردار بوده و تحت تأثیر روستای برونته قرار دارند عضویت در سازمان گردشگری روستای برونته برای همه شرکت‌ها هتل‌ها، مهمان سراها، مغازه‌ها و رستوران‌ها آزاد است و این سازمان در ازای دریافت حق عضویت برای فعالیت‌های گوناگون بازاریابی انجام می‌دهد این فعالیت‌ها عبارتند از:

– ارتباط با رسانه های گروهی و تدارک بازدیدهایی برای آشنایی با این منطقه

– ایجاد یک پایگاه اطلاعاتی در مورد بازار گردشگری

– انتشار یک فصل نامه درباره سیاحت و وسایل ارتباط جمعی

– بازاریابی روستای «برونته» از طریق اینترنت

– توسعه تورهای مرتبط با تعطیلات کوتاه مدت و سایر خدمات که از طریق یک سازمان حمل و نقل محلی صورت می‌گیرد.

– تبلیغات برای منطقه از طریق نشریات منطقه ای

موفقیت گردشگری روستایی برونته تنها در دراز مدت حاصل می‌شود. با این وجود بسیاری از مطالعات انجام شده به ویژه در سطح بین‌المللی نشان می‌دهند که استفاده از نام «برونته» می‌تواند به طور معجزه آسایی بازدید کنندگان بیشتری را جذب کند.

۱-۱-۱-۳-    طرح «تارکا» در انگلستان
طرح تارکا[۱۰] در سال ۱۹۸۹ به عنوان یک برنامه هماهنگ سازی و تعامل میان حفظ محیط زیست، تفرج و گردشگری در شمال «دون»[۱۱] در انگلستان اجرا شد. هدف اصلی این طرح اضافه نمودن منابع طبیعی بیشتر به مناطق حفاظت شده بود، بسیاری از مجریان به این موضوع واقف شده بودند که تعامل میان محیط زیست و توسعه گردشگری می‌تواند بسیار سودمند باشد و نقش اساسی را در ارتقای رفاه اجتماعی و اقتصادی ایفا نماید. این طرح قسمت وسیعی از مناطق روستایی شمال «دون» را در برگرفته و در میان مراکز تفریحی ساحلی و پارک‌های ملی «دارتمور»[۱۲] و «اکسمور»[۱۳] گسترده شده است. علی رغم جذابیت‌هایی که این منطقه به عنوان یک مقصد گردشگری داشت به نظر می‌رسید این منطقه از نبود یک هویت مشخص رنج می‌برد و به همین دلیل تنها ۱% از گردشگران را جلب می‌کرد. این منطقه محل وقوع رمان کلاسیک «هنری ویلیامسون» با عنوان «تارکا، سمورآبی» است که در دهه ۱۹۲۰ منتشر شده است بنابراین طرح «تارکا» به عنوان مبنایی برای حفاظت از محیط زیست برنامه ریزی شده و به عنوان پیشگام در توسعه گردشگری مورد استفاده قرار گرفت اهداف این طرح عبارت بودند از:

– حفظ و توسعه حیات وحش زیبا و ویژگی‌های منحصر به فرد شمال «دون»

– برانگیختن مردم در لذت بردن و درک این منطقه

– توسعه و ارتقای گردشگری در منطقه

اداره کل طرح مستلزم مشارکت سازمان‌های گوناگون قانونی و داوطلب محلی و ملی بود این سازمان‌ها شامل شوراهای محلی، انجمن‌های گردشگری منطقه ای، شورای روستا و کمیته توسعه روستایی است. بعد از ۳ سال طرح «تارکا» انجمن گردشگری روستایی «تارکا» را به عنوان یک بخش خصوصی به عضویت پذیرفت مدت کوتاهی پس از آن این انجمن بیشتر کارکردهای بازاریابی طرح «تارکا» را بدست گرفت و بیش از ۱۵۰ سازمان خصوصی را تحت پوشش خود قرار داد.

جزییات بیشتر درباره این پایان نامه   :

(فایل کامل موجود است)

پایان نامه ارشد رشته جغرافیا با موضوع راهکارهای توسعه گردشگری روستایی

پایان نامه : برنامه ریزی توسعه گردشگری روستایی دربندرترکمن با تأکید بر روستای نمونه گردشگری آشوراده

مقاله رایگان با موضوع بررسی اثرات اقتصادی گردشگری بر نواحی روستایی
 
این طرح ۳ مرحله متمایز داشت در مرحله اول تمام امکانات و تلاش‌ها به حفظ محیط زیست و توسعه پیاده روی اختصاص داشت. مرحله دوم طرح بر توسعه صنعت گردشگری از طریق ایجاد انجمن گردشگری روستایی تارکا و سایر اقدامات بنا نهاده شده و مرحله نهایی این طرح بر تحکیم دستاوردها از طریق بازاریابی و تجزیه و تحلیل دقیق متمرکز بود. طرح «تارکا» به اهداف اصلی‌اش دست یافت و به موازات حمایت جدید بخش‌های محلی تا سال ۱۹۹۷ سرمایه قابل ملاحظه ای را جذب نمود.